-
Toporów – Pałac myśliwski
Pałac stoi przy głównej drodze przebiegającej przez Toporów. Jest to budowla sporych rozmiarów, zbudowana w stylu neogotyckim, mająca bardzo zróżnicowaną formę. O ile część środkowa jest symetryczna, to części boczne nie mają ze sobą nic wspólnego. Uwagę zwracają wieże i stożki zdobiące pałac, szczególnie wyższa północna wieża z krenelażem, wieżyczkami oraz iglicą. Z kolei większą, ale „spokojniejszą” część południową urozmaica okrągła klatka schodowa w formie wieżyczki zwieńczonej iglicą z rokiem 1882. Pałac został zbudowany w ostatniej ćwierci XIX wieku na miejscu dworu pochodzącego z XVII wieku. Po II Wojnie Światowej budynek miał szczęście być używanym przez instytucje. Po remoncie przeprowadzonym w 1988 roku został przekazany na potrzeby Domu Pomocy Społecznej.…
-
Niedźwiedź – Kościół Wniebowzięcia NMP
Jadąc przez wieś nietrudno zauważyć drewniany kościółek z wieżą zwieńczoną kopułą z iglicą, choć nie stoi bezpośrednio przy głównej drodze. Patrząc z zewnątrz trudno było mi sobie wyobrazić jak wygląda on w środku – gdzie jest nawa, a gdzie prezbiterium. Trochę ma on formę drewnianego domu, jakby w góralskim stylu. Można znaleźć informację, że w tym miejscu znajdował się wcześniejszy kościółek, ale został rozebrany w XVIII wieku. Ponieważ były to tereny luterańskie, więc na początku XIX wieku mieszkańcy wznieśli zbór ewangelicki, który obecną formę uzyskał w 1930 roku. Od wschodniej strony widać szachulcowy szczyt, pod którym znajduje się podcień opart na trzech drewnianych filarach.
-
Rokitnica – Kościół św. Jadwigi
Kościół stoi w centrum wsi, przy głównej drodze, więc zlokalizowanie go nie stanowi żadnej trudności. Powstał w latach 1832-33 na miejscu wcześniejszej kamiennej świątyni. Nowy budynek należał do gminy ewangelickiej, czego można się domyśleć, oglądając go z zewnątrz. Choć kościół wygląda na konstrukcję szachulcową, to tak naprawdę jest zbudowany w technologii muru pruskiego, ale otynkowanie sprawia, że odróżnienie tych dwóch form jest praktycznie niemożliwe. Ważną informacją jest to, że kościół do dziś stoi w niezmienionym kształcie. Po II Wojnie Światowej przeszedł oczywiście w ręce katolików. Gruntowny remont przeszedł w 1989 roku. Sama forma z zewnątrz jet dość prosta – plan kwadratu. Uwagę zwracaja czworoboczna wieża z zegarem oraz charakterystycznym hełmem,…
-
Trzebiechów – Sanatorium
Dawne sanatorium znajduje się obok bramy wjazdowej do pałacu. Nie jest to jednak dziś miejsce ogólnodostępne, ponieważ zlokalizowany jest tam Dom Pomocy Społecznej, a z zewnątrz zobaczyć można tylko najbliższe budynki. Samo powstanie sanatorium datuje się na lata 1903-1905, a inicjatorką jego powstania była księżna Maria Aleksandra Reuss, która chciała, aby Trzebiechów stał się uzdrowiskiem. Po jej śmierci sanatorium przejęły władze lokalne i przeznaczyły je na leczenie chorych na gruźlicę. Secesyjne budynki zaprojektował Max Schöndler. Natomiast za wyposażenie wnętrz i wystrój odpowiadał belgijski architekt Henry van de Velde. Odkrycie tego faktu w 2003 roku stało się sensacją na skale europejską, ponieważ jest to jedyny przykład działalności w Polsce słynnego Belga.
-
Trzebiechów – Kościół Wniebowzięcia NMP
Jadąc do Trzebiechowa po prostu nie można nie zauważyć kościoła. Z daleka trudno określić czym jest dziwna budowla, bo jest to świątynia bardzo oryginalna. Znajduje się na wprost bramy pałacu, w odległości niespełna 500 metrów. Z zewnątrz elementy architektoniczne ewidentnie nawiązują do antyku, więc jest to kościół klasycystyczny. Gzymsy i pilastry w połączeniu z oknami sprawiają bardzo pozytywne wrażenie. I nawet nie przeszkadza mi różowy kolor. Kościół został zbudowany w 1823 roku, oczywiście jako świątynia protestancka.
-
Laski – Dwór (oranżeria)
Dwór został zbudowany przez rodzinę von Arnold na początku XIX wieku. Ciekawostką jest fakt, że gabarytami przewyższał on nawet budynek pałacu. Po kolejnej zmianie właścicieli rodzina von Schierstaedt przekształciła dwór w oranżerię. Najbardziej rzucającym się dziś w oczy elementem architektury jest środkowa część z kolistą wieżą nakrytą dachem stożkowym oraz portyk z kolumnami. Po II Wojnie Światowej budynek został przekazany w ręce prywatne do celów mieszkaniowych. Dziś zamieszkałe są skrzydła boczne, natomiast część środkowa przykryta została nowym dachem i czeka na remont, który jest bardzo potrzebny, bo jej stan nie jest dobry. Niewątpliwie dzisiejszy status budynku nie ułatwia jego remontu i ewentualnego przeznaczenia na cele np. kulturalne.
-
Laski – Park pałacowy
Pierwszy park założono w tym miejscu na przełomie XVII i XVIII wieku, gdy właścicielem tutejszych dóbr był Johann von Arnold. Rodzina von Arnold wybudowała także pałac, który podlegał przebudowom w 1856 i 1911 roku. Pałac został niestety spalony przez Armię Radziecką w 1945 roku, a jego ruiny rozebrano w 1957 roku. Park powiększono ok. 1870 roku, sprowadzając do niego wiele nowych drzew, niewystępujących na tym terenie, m.in. lipę amerykańską, tulipanowca czy cypryśnika błotnego. W 2018 roku zakończyła się rewitalizacja parku przeprowadzona w ramach programu „Szlakiem Rothenburgów” z pieniędzy unijnych. W miejscu, gdzie stał pałac przeprowadzono prac polegające na odkopaniu fundamentów, wykonaniu dokumentacji oraz przykryciu wykopalisk. Teren po pałacu został wyznaczony…
Może Ci się spodobać
Laski – Dwór (oranżeria)
-
Nietków – Arboretum
Arboretum założone przez Rothenburgów pod koniec XIX wieku aktualnie widnieje na formalnej liście zabytków. Problem w tym, że niewiele z tego wynika. Ciężko nawet znaleźć to miejsce, bo nie prowadzą tam żadne drogowskazy. Gdyby ktoś jednak szukał wskazówek, trzeba z centrum Nietkowa pojechać drogą na Laski, a potem skręcić w prawo na Boryń. Nieco ponad 100 metrów za niewielkim mostkiem jest po lewej stronie droga leśna, prowadząca do arboretum. Niewiele da się znaleźć informacji o tym miejscu. W zasadzie jest to jeden tekst kopiowany na wielu stronach o tym, że powierzchnia wynosi 1,85 ha, że zostało ono bardzo mocno zubożone w trakcie wielkiej powodzi w 1997 roku, bowiem zlokalizowane jest…
-
Trzebiechów – Pałac
Pierwotnie stał w tym miejscu dwór czeskiego rodu Troschków. W 1876 roku na bazie istniejącego obiektu budowli Heinrich VII Prince Reuss (pruski dyplomata) rozpoczął budowanie głównego gmachu nowego pałacu, w którym mieszkał od 1894 roku. Za jego życia dobudowano także skrzydło boczne. Książę zmarł w Trzebiechowie w 1906 roku. Po wojnie początkowo pałac początkowo nie miał szczęścia i zaczął popadać w ruinę. Na szczęście pod koniec lat 70-tych rozpoczęto jego odbudowę i przystosowano go do celów oświatowych. Aktualnie znajduje się w nim m.in. szkoła, ale z uwagi na duże koszty utrzymania sporego obiektu gmina rozpoczęła poszukiwania nowego właściciela. Teren pałacowo-parkowy nie jest trudny do znalezienia, bowiem zajmuje ogromny obszar, a…
-
Zabór – Dawny zbór ewangelicki
Niewiele można znaleźć informacji o byłej świątyni protestanckiej poza tym, że powstała w latach 30-tych XX wieku na miejscu wcześniejszej, zniszczonej przez pożar. Nietypowym elementem dla tego typu kościołów jest dziwna kopuła. Po II Wojnie Światowej katolicy nigdy nie wykorzystali świątyni do celów sakralnych i właściwie cudem jest to, że przetrwała ona do naszych czasów w tak dobrym stanie. Aktualnie dawny zbór pełni rolę placówki handlowej. Łatwo go znaleźć, ponieważ zlokalizowany jest w centrum wsi, obok bramy wejściowej prowadzącej na teren pałacu.
-
Zabór – Kościół św. Józefa
Kościół zbudowano w latach 1905-1908. Znajduje się przy wjeździe do Zaboru od strony Zielonej Góry. Jest to ceglana budowla w stylu neogotyckim, której charakterystycznymi cechami są czworoboczna wieża z wysokim hełmem, absyda oraz dwuspadowy dach. Jak widać, nie jest to obiekt ani specjalnie stary, ani jakoś wielce oryginalny. Warto jednak podkreślić fakt, że jest to świątynia orientowana (mająca prezbiterium wskazujące w kierunku wschodnim) i od początku był to kościół rzymsko-katolicki, co nie jest w naszym regionie zjawiskiem częstym w okresie, gdy tereny te należały do Cesarstwa Niemieckiego.
-
Zabór – Pałac
Barokowa rezydencja powstała w II połowie XVII wieku w stylu francuskim. Fundatorem był hrabia von Dünnewald. Właściciele zmieniali się dość często, a jednym z nich był syn króla Augusta Mocnego i hrabiny Cosel. W 1745 roku wybuchł pożar, a efektem odbudowy pałacu są dwie wieże, przy czym jedna (południowa) została przykryta charakterystycznym hełmem, a północna nigdy nie została ukończona i widoczna jest właściwie tylko z tamtej strony. Do pałacu wchodzi się przez murowany most wiodący nad dawną fosą, a mostem przechodzi się przez bramę na dziedziniec. Uwagę zwraca ozdobna brama i herb Friedricha Augusta Cosel na ozdobnym tle zawierającym m.in. elementy uzbrojenia (Panoplia). Wejście na teren pałacowy prowadzi przez efektowną,…
-
Nietków – Kościół Wniebowstąpienia Pana Jezusa
Jest to dawna świątynia ewangelicka, jako że tereny na zachód od Czerwieńska należały do luterańskich Prus. Zbudowany został w latach 60-tych XIX wieku. Uwagę zwracają na pewno schodkowe szczyty oraz absyda widoczna od strony prezbiterium, a yakże wysoka, smukła, czworoboczna wieża. Obok kościoła, po prawej stronie od wejścia, zachował się fragment pomnika poległych w I Wojnie Światowej. Dziś pełni rolę niewielkiej kapliczki. Aktualnie jest to kościół filialny parafii św. Wojciech w Czerwieńsku.
-
Nietków – Park pałacowy
Pierwsza budowla należąca do rodziny von Rothenburg powstała prawdopodobnie pod koniec XIV wieku. Pałac znany z przedwojennych fotografii, które można znaleźć w internecie, zbudował kolejny właściciel pod koniec XVIII wieku. W II połowie XIX wieku założono otoczenie parkowe. Niestety, zabudowania nie przetrwały spotkania z Armią Czerwoną. Wyposażenie zostało w ogromnej większości wywiezione, a sam pałac podpalono. Pozostałe ruiny rozebrano w latach 70-tych. Dziś można w Nietkowie zobaczyć pozostałości bramy z wmurowanymi płytami nagrobnymi przedstawicieli rodziny von Rothenburg, niewielkie fragmenty muru otaczającego niegdyś posiadłość, pozostałości parku z ciekawymi drzewami oraz miejsce po fontannie. Teren nie jest trudny do znalezienia, bowiem zlokalizowany jest w centrum wsi, naprzeciwko kościoła. Pierwszy raz byłem tam…
-
Wilkanowo – Głaz upamiętniający meteoryt Wilkanówko
Przy ul. Wandy Komarnickiej, na ostrym łuku, stoi głaz narzutowy upamiętniający upadek meteorytu, którego polska nazwa brzmi Wilkanówko. Niemieckich nazw jest więcej – Grüneberg, Grünberg, Seifersholz, Heinrichau, Schloin. Zdarzenie miało miejsce 22 marca 1841 roku o godz. 15:30. Meteoryt spadł na pole, a miejsce, gdzie dziś stoi głaz narzutowy nie jest tą historyczną lokalizacją. Meteoryt ważył ok. 1 kg. Został podzielony na kilka części, a największą z nich znajduje się w Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie pod nazwą Grüneberg. Z tablicy znajdującej w Wilkanowie można dowiedzieć się, że upadek meteorytu był bezpośrednim przyczynkiem do wybudowania Wieży Braniborskiej. Warto dodać, że oba te wydarzenia łączy osoba Wilhelma Foerstera – urodzonego w…
Może Ci się spodobać
Wilkanowo – Wieża Bismarcka
-
Letnica – Kościół św. Szymona Apostoła i Judy Tadeusza
Kościół zlokalizowany jest w środkowej części wsi, nieco na uboczu, zbudowany na niewielkim wzgórzu. Nie jest tak stary, jak można na pierwszy rzut ocenić, bowiem zbudowany został w II połowie XVI wieku. Uwagę zwraca masywna wieża z wejściem od zachodniej strony. Do regularnego korpusu przybudowane są kruchta (od południa) oraz zakrystia (od północy). Na wschodniej ścianie zobaczyć można płytę z rycerzem w zbroi. Całość terenu otoczona jest niezbyt wysokim kamiennym murem. Aktualnie kościół należy do parafii w Koźli.
-
Letnica – Zbór ewangelicki
We wschodniej części Letnicy, przy głównej drodze obok dawnego parku dworskiego stoi bardzo ładnie odnowiony dawny zbór ewangelicki. Świątynia została wybudowana w 1819 roku na planie prostokąta. Charakterystycznym elementem jest kwadratowa wieża, która w górnej części przechodzi w ośmiokąt. Po II wojnie światowej świątynia początkowo służyła katolikom, potem stała niewykorzystana, przerobiono ją na magazyn, a obecnie po odnowieniu jest tam miejsce spotkań kulturalnych. Pomimo niezbyt sprzyjających okoliczności historycznych wewnątrz wciąż można zobaczyć empory, charakterystyczne dla świątyń protestanckich, a surowe wnętrze nadaje jej niepowtarzalnego klimatu.
-
Letnica – Dwór
Wjeżdżając do wsi od strony Buchałowa przed ostrym zakrętem w prawo można pominąć boczną drogę, przy której znajduje się dwór wybudowany w drugiej połowie XVI wieku w związku z podziałem dóbr. Jako że wcześniej istniała tu wieża mieszkalna (stary zamek), więc nowa budowla została nazwana nowym zamkiem. Jest to budynek na planie kwadratu, nakryty dachem naczółkowym, posiadający charakterystyczny front, w którym uwagę zwracają: ozdobne półkoliste wejście, będące podstawą balkonu, nad którym znajduje się herb rodziny von Diebitsch oraz tympanon. Można powiedzieć, że jak na obiekt użytkowany po wojnie przez miejscowy PGR, to stan w jakim dotrwał on do naszych czasów jest zadziwiająco dobry. Na moich zdjęciach widać różnicę w trakcie…
-
Lipno – Kościół Matki Bożej Częstochowskiej
Wieś nie jest duża, więc znalezienie kościoła nie jest wielkim problemem. Świątynia pochodzi z końca I połowy XIX wieku, a powstała dla miejscowej społeczności ewangelickiej. Jest to dość prostu w kształcie obiekt, zbudowany na planie prostokąta z wieżą zbudowaną po zachodniej stronie. Wewnątrz można zobaczyć oryginalny ołtarz z 1847 roku oraz empory charakterystyczne dla świątyń protestanckich. Oglądając kościół wewnątrz moją uwagę zwróciły wystające spod tynku elementy słomiane, z których m.in. budowane były kościoły szachulcowe. Można znaleźć informacje, że kościół został przejęty przez katolików w 1946 roku, ale dopiero niemal 40 lat doczekał się remontu i został przystosowany w pełni do celów sakralnych. Aktualnie kościół należy do parafii w Koźli.
-
Koźla – Dwór
Ok 150 metrów na zachód od kościoła znajduje się dawny dwór pochodzący z XVII wieku. PO 1945 roku roku, jak większość tego typu obiektów, został przejęty przez PGR i mocno zdewastowany. Na szczęście prywatny właściciel doprowadził budynek do stanu używalności i dziś, choć pozbawiony ozdób architektonicznych, jest w stosunkowo dobrym stanie. Jest to budowla na planie prostokąta, przykryta dachem czterospadowym. Aktualnie teren, na którym znajduje się dawny dwór jest ogrodzony dość wysokim murem i ciężko jest zobaczyć go w całej okazałości.
Rynek w Bytomiu Odrzańskim
Zabytki i atrakcje
