Otyń (Wartenberg)
Dziś jest to wieś leżąca niedaleko Nowej Soli, jednak układ (centralny plac stanowi rynek z ratuszem pośrodku) oraz rodzaj zabudowań wyraźnie wskazuje na „miejską” historię Otynia. I tak rzeczywiście było, bo miejscowość ta w latach 1329 – 1945 posiadała prawa miejskie. Jeśli do tego dodamy sporych rozmiarów kościół (istniała także świątynia ewangelicka, jednak została rozebrana w latach 50-tych XX wieku) oraz zamek, to daje nam to obraz przeszłości Otynia.
Miasto przez 127 lat (1649-1776) należało do Jezuitów i pewnie należałoby dłużej, gdyby nie kasata zakonu. Wielokrotnie było niszczone przez pożary, z których największy miał miejsce 1702 roku, kiedy zniszczone zostały nie tylko budynki mieszkalne, ale także klasztor (wcześniej zamek) oraz kościół. Pech nie opuszczał tej miejscowości, bo po wojnie spalony został zamek i popadł w kompletną ruinę, a w 2012 roku zawaliła się wieża kościoła.
Obecnie wieś leży nieco na uboczu. Jadąc drogą S3 kilkanaście kilometrów na południe od Zielonej Góry pojawia się drogowskaz na Otyń, lecz nawet z tej bocznej drogi (niegdyś krajowej E14) należy skręcić w lewo, bo wąskie drogi Otynia nie dałyby rady przejąć tak dużego ruchu.
-
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
Świątynia w Otyniu powstała w pierwszej połowie XIV w. i na bazie tych murów zaprojektowano nowy kościół w latach 1585-87 (wieżę dobudowano po niemal 90 latach). Jego kształt był podobny do obecnej budowli, jednak budynek, podobnie jak całe miasto, spłonął w 1702 roku. Korpus odbudowano po dwóch latach, a wieżę w 1781 roku. Ten kościół przetrwał do dziś, jednak 8 oraz 9 sierpnia 2012 roku zawaliła się wieża. Kościół jest Sanktuarium Matki Bożej Królowej Pokoju ze względu na drewnianą XV-wieczną figurkę Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Figurkę w czasie potopu szwedzkiego Jezuici przenieśli z Klenicy do kaplicy zamkowej.
-
Ratusz
Ratusz jest centralnym obiektem otyńskiego rynku. Dzisiejszy, zaprojektowany na planie kwadratu, budynek pochodzi z 1844 roku i jest kolejną, późnoklasycystyczną, wersją tego typu budowli. Wszystkie wcześniejsze zostały strawione przez pożary, które wielokrotnie niszczyły miasto. Przejeżdżając główną ulicą Otynia mijamy ratusz od strony głównego wejścia. Budynek jest odnowiony i wraz z otaczającymi go kamieniczkami, drzewami oraz fontanną prezentuje się całkiem ciekawie. Na placu znajdują się ławki, a wokół niego znajduje się parking. Nad głównym wejściem umieszczony został herb.
-
Rynek
Plac w kształcie kwadratu jest centralnym miejscem miasteczka. Stojący pośrodku ratusz otaczają jednopiętrowe budynki, których historia jest zbieżna z jego dziejami. Odnowione XIX-wieczne kamieniczki prezentują się ciekawie, a całość, choć niby taka zwyczajna, ma swój niewątpliwy urok. Wewnętrzna część brukowanych jednokierunkowych uliczek jest dziś miejscem parkingowych, a przedłużenia tychże uliczek prowadzą w kierunku zamku, kościoła, Zielonej Góry oraz Nowej Soli.
-
Spichlerz
Sporych rozmiarów późnobarokowy budynek jest częścią zabudowań folwarcznych. Znajduje się przy ul. Lipowej, czyli przy drodze prowadzącej na Bobrowniki. Obiekt powstał w 1754 roku. Wejście ozdobione jest obramieniem z piaskowca, środkowa część frontowej ściany zawiera delikatne detale architektoniczne.
-
Zamek (Klasztor Jezuitów)
Zamek zbudowany został w XV wieku, a potem był kilkakrotnie przebudowywany. Najpierw na początku XVI wieku zmieniono jego wygląd w duchu renesansu, a następnie Jezuici dostosowali go do potrzeb klasztoru, odbudowując po pożarze z 1702 roku jako piętrową budowlę czteroskrzydłową z dużą kaplicą. Po kasacie zakonu zamek został zamieniony w rezydencję magnacką, która przetrwała wojnę. Budynek, jak wiele podobnych, został oddany dla miejscowego PGR-u i spalił się w 1946 roku. Kolejny pożar w latach 50-tych dopełnił dzieła zniszczenia. Dziś jest to niestety kompletne ruina należąca do prywatnego właściciela. Zamku, choć jest położony w centrum wsi, można nie zauważyć, bo dość skutecznie zasłania go założony przez zakonników park. Jedynie kaplica jest…
