Kościoły
-
Bojadła - Kościół św. Teresy od Dzieciątka Jezus
Kościół znajduje się obok pałacu Kottwitzów, przez których został ufundowany na początku drugiej połowy XVIII wieku. Jest to budowla szachulcowa, zaprojektowana na planie ośmiokąta. Od strony ulicy dobudowana jest drewniana wieża. Wewnątrz, podobnie jak w innych świątyniach ewangelickich, uwagę zwracają empory. Z zabytkowego wyposażenia zachował się przede wszystkim ołtarz, a także organy oraz widoczne obok ołtarza epitafium. Skromny z zewnątrz kościół, robi wewnątrz bardzo pozytywne wrażenie. Po wejściu z przyjemnością oglądałem zarówno poszczególne jego elementy, jak i całość. Pomyślałem sobie, że to miejsce, które pomaga w skupieniu. Obok kościoła znajduje się parterowa plebania, zbudowana na przełomie XVIII i XIX wieku.
-
Borów Polski - Kościół św. Klemena
Kościółek stoi na wzgórzu przy drodze. Wygląda tajemniczo i musi robić wrażenie, gdy okolicę spowija mgła. Aby dostać się przed tę świątynię należy wjechać do wioski, skręcić w pierwszą dróżkę w lewo, a następnie podejść jeszcze kilkadziesiąt metrów pod górę. Przed nami pojawia się brama, za którą znajduje się pochodzący z początku XV wieku gotycki kościół, zbudowany z kamienia polnego. Teren otoczony jest fragmentami muru. Wokół świątyni niegdyś znajdował się cmentarz, z którego pozostało kilka nagrobków. Do kościoła przybudowane są pochodzące z późniejszego okresu wieża oraz kruchta. Od strony północnej (blisko bramy) znajdują się pozostałości barokowej kaplicy św. Anny. W Muzeum Ziemi Lubuskiej, w dziale Sztuka sakralna Śląska Lubuskiego, zobaczyć…
-
Borów Wielki - Kościół św. Wawrzyńca
Kościół znajduje się w centrum wsi, przy drodze prowadzącej na Borów Polski. Zawiera elementy pierwotnej budowli, pochodzącej z XIII wieku – prostokątny układ murów, portal oraz ostrołukowe okno na wschodniej ścianie. W późniejszym okresie dobudowane zostały wieża, zakrystia oraz kaplica wzniesiona ku pamięci władających wsią rodów. Na zewnątrz kaplicy znajdują się tablice epitafijne oraz kartusze herbowe. W 2015 roku kościół został odnowiony. W mury kościoła zostały wstawione dwa krzyże pokutne, odkryte podczas remontu elewacji świątyni w 2009 roku, a następnie wyeksponowane. Na krzyżu znajdującym się na ścianie północnej (niewidocznej z drogi) zachowało się wyryte narzędzie zbrodni. Przed kościołem, na ziemi, oglądać można epitafia.
-
Brody - Kościół Wszystkich Świętych
Świątynia powstała w XVII wieku jako zbór ewangelicki, ponieważ były to wówczas tereny luterańskie. Służyła ewangelikom do 1945 roku, natomiast po II Wojnie Światowej przez ponad 30 lat nie była użytkowana i popadała w ruinę. W latach 1981-1983 kościół został odnowiony i od tego czasu służy miejscowym katolikom. Murowana wieża została zbudowana pod koniec XVII wieku i dziś zwieńczona baniastym hełmem i dziś jest charakterystycznym elementem zewnętrznej części kościoła. Wewnątrz uwagę zwracają dwupoziomowe empory oraz loża kolatorska. Spod tynku widać mury świątyni, które powstały z cegły z dodatkiem kamieni. Całość sprawia ciekawe wrażenie, więc jeśli ktoś będzie w Brodach, to zachęcam do odwiedzenia kościoła. Świątynia jest przy głównej ulicy miasta,…
-
Broniszów - Kościół św. Anny
Początki obecnego kościoła sięgają początków XVII wieku, jednak wskutek pożaru świątynia spłonęła. Odbudowano ją w latach 1691-95. O tym, że świątynia w tym miejscu stała wcześniej świadczy otaczający teren kamienny mur wraz z bramą z XV wieku, pełniącą także funkcję dzwonnicy. Brama została przebudowana podczas budowy nowego kościoła w 1605 roku. Przy murze znajdują się dwie figury: św. Jan Nepomucen oraz św. Antoni Padewski. Obecna budowla zwraca uwagę szczególnie wysoką wieżą. Wewnątrz posiada interesujące wyposażenie – tak przynajmniej można przeczytać, bo póki co nie udało mi się tam wejść, a jedyne zdjęcie przedstawiające fragment ołtarza zrobiłem z kruchty.
-
Bytom Odrzański - Kościół św. Hieronima
Kościół powstał w XIV wiek, jednak nie była to pierwsza świątynia w mieście (wcześniej istniał kościół św. Stefana). Dzięki nieotynkowanym fragmentom dokładnie widać, że zbudowany jest z kamienia polnego i cegły. W XV wieku dobudowano wieżę, która w późniejszym czasie została podwyższona. Ciekawymi elementami narożników w przyziemiu wieży są krzyże pokutne wkomponowane w mur. Wyryte są na nich narzędzia zbrodni. W północno-wschodniej ścianie umieszczona jest płyta przedstawiająca postać szlachcianki.
-
Chlastawa - Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Drewniany kościół został zbudowany w pierwszej połowie XVII wieku jako świątynia ewangelicka. Odnalezienie go nie sprawia żadnej trudności, bowiem zlokalizowany jest przy głównej drodze prowadzącej przez Chlastawę. Przed kościołem stoi drewniana dzwonnica z końca XVII wieku. W trakcie mojego pobytu przeprowadzane były prace remontowe związane z dachem, więc nie miałem możliwości zobaczenia wnętrza.
-
Długie - Ruiny kościoła św. Jakuba
Ruiny Kościoła zlokalizowane są we wschodniej części wsi, czyli od strony Mycielina. W zasadzie trzeba się bardzo mocno postarać, żeby ich nie zauważyć, ponieważ wieża świątyni jest stosunkowo wysoka. Z ulicy na teren kościoła prowadzi kamienna brama. Kościół powstał pod koniec XIII wieku, nieco później otoczono go murem z bramą. Tak jak widać, budulcem był przede wszystkim kamień polny. Historia jest podobna jak przypadku podobnych ruin, tzn. po reformacji świątynię przejęli protestanci, jednak w 1654 roku powróciła do katolików, których tu… już nie było. Nieużytkowany budynek zaczął popadać w ruinę, a dzieła zniszczenia dokonał pożar w 1856 roku. Trzeba powiedzieć, że jak na tak długi okres bycia ruiną, to ściany…
-
Gęstowice - Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Kościół stoi na wzgórzu przy głównej drodze, więc trzeba się naprawdę postarać, żeby go nie zauważyć. Jest to barokowa świątynia, wzniesiona na przełomie XVII i XVIII wieku. Gdyby przetrwała w pierwotnej formie byłaby lubuską perłą baroku. Niestety, już po II wojnie światowej zewnętrzne ściany zdobione pilastrami i gzymsami zostały pokryte szarym cementowym tynkiem. Zamurowano koliste okna, zostawiając tylko górną ich górną część, w której ozdobne szkło gomółkowe zastąpiono zwykłymi szybami. Wewnątrz z wyposażenia przetrwała jedynie ambona, a po zegarze na wieży pozostało tylko miejsce. O tym, że nie był to zwykły wiejski kościółek świadczy fakt, że można precyzyjnie określić kto projektował kościół, kto wykonał rzeźby, kto zbudował organy, a kto…
-
Gubin - Ruiny kościoła św. Trójcy
Mury największej świątyni w regionie stoją w centrum miasta, obok ratusza, ok. 200 metrów od mostu granicznego. Dzisiejszy wygląd jest efektem walk toczonych w mieście pod koniec II wojny światowej. Po wojnie kościół nie został odbudowany i na chwilę obecną ma status trwałej ruiny. Kościół w obecnym kształcie jest wynikiem rozbudowy poprzedniej świątyni, która miała miejsce pod koniec XIV wieku. Kolejne modernizacje trwały jeszcze przez niemalże 200 lat, a kolejne stulecia nie przyniosły już większych zmian. Najbardziej charakterystycznym elementem jest wysoka wieża, do której od strony nawy przymocowano schody prowadzące do odbudowanej niedawno latarni.
-
Jelenin - Kościół św. Mikołaja
Jako, że świątynia pochodzi z końca XIII wieku, jest to jeden z najstarszych obiektów w regionie. Zbudowana jest z kamienia polnego i rudy darniowej. Charakterystyczna wieża została dobudowana kilkadziesiąt lat później. Teren przykościelny otoczony jest piętnastowiecznym kamiennym murem, do którego przybudowana jest kaplica grobowa. Niestety, podczas mojego pobytu brama była zamknięta, więc wszystkie zdjęcia zrobiłem zza muru.
-
Klenica - Kościół Nawiedzenia NMP
Kościół, znajdujący się na skraju w kierunku Trzebiechowa, zbudowano pod koniec XVIII wieku, a dzisiejszy kształt jest wynikiem przebudowy i rozbudowy w połowie XIX wieku. Od strony drogi dobudowano wysoką wieżę przypominającą nieco wieżę zielonogórskiej konkatedry. W jej przyziemiu znajduje się główne wejście. Obecnie jest to jedna z najdłuższych świątyń w regionie. Ponieważ podczas mojego pobytu w Klenicy otwarta była tylko kruchta, więc z zabytkowego dziewiętnastowiecznego wyposażenia widziałem tylko ołtarz główny oraz ambonę. Przed kościołem zobaczyć można kilka pomników.
-
Klępsk - Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny
Kościół powstał w drugiej połowie XIV wieku jako drewniana świątynia katolicka. Charakterystyczna drewniana wieża pochodzi z początku drugiej połowy XVII wieku. Kiedy patrzy się na budynek z zewnątrz wygląda on bardzo niepozornie. Ot, jeden z wielu starych wiejskich kościółków. Wystarczy jednak przekroczyć jego próg, aby przenieść się do innego świata. Najstarszymi elementami wyposażenia są ołtarz szafiasty oraz umieszczona w jego centrum rzeźba Maryi z Dzieciątkiem. Dzisiejszy wygląd i wystrój wnętrza jest efektem przejęcia świątyni przez protestantów. Z końca XVI wieku pochodzą chrzcielnica, empory oraz chór. Z kolei z początku XVII wieku pochodzą: ambona, predella (podstawa, na której stoi ołtarz), zwieńczenie ołtarza oraz większość malowideł. Ciekawostką jest to, że wejścia na…
-
Konotop - Kościół św. Anny
Kiedy patrzyłem się na ten kościół z zewnątrz (podczas mojej wizyty był niestety zamknięty) nawet do głowy nie przyszłoby mi, że został zbudowany w drugiej połowie XVI wieku. Jest to pierwotnie ewangelicka świątynia wzniesiona przez rodzinę von Kottwitz, czyli ówczesnych właścicieli Konotopu. W przeciwieństwie do wielu podobnych obiektów, tutaj nigdy nie dobudowano wieży, natomiast przy kościele znajduje się drewniana konstrukcja dzwonnicy, na której zawieszony jest dzwon odlany w 1595 roku z inicjatywy fundatorów świątyni. Kościół znajduje się obok nieczynnej linii kolejowej, przy drodze prowadzącej do Bojadeł.
-
Kosieczyn - Kościół św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza
Niemalże dokładnie w centrum Kosieczyna, przy głównej drodze, stoi pięknie odnowiony kościółek. Można oczywiście założyć, że został zbudowany dawno, ale jego niepozorność sprawia, że przejeżdżający tędy ludzi zapewne nie podejrzewają nawet, że mają przed sobą najstarszą drewnianą świątynię w Polsce. Dzięki badaniom przeprowadzonym tu w 2006 roku odkryto, że budowla powstała pod koniec XIV wieku. Niespełna pół wieku później zbudowano wieżę. Na stronie diecezji zielonogórsko-gorzowskiej widnieje informacja, że kosieczyńska parafia została erygowana w 1406 roku i za wyjątkiem krótkiego okresu, gdy kościół został przejęty przez protestantów, zawsze należała do katolików.
-
Kożuchów - Kościół Matki Bożej Gromnicznej
Kościół, jak cała starówka, zbudowany jest na wzgórzu, co najlepiej widać, wjeżdżając do Kożuchowa od strony Zielonej Góry. Znajduje się w północno-zachodnim rogu rynku. Jest to ceglana świątynia trójnawowa, choć zachowały się jeszcze pozostałości wcześniejszej budowli, pochodzącej z połowy XIII wieku, zbudowanej z kamienia polnego. Dzisiejszy kształt i wygląd, to efekt wielokrotnego odbudowywania po kolejnych pożarach, trawiących ten kościół. Charakterystyczna wysoka wieża widoczna jest z daleka i wraz z wieżą zamkową jest podstawowym elementem panoramy miasta. Widok z zewnątrz Epitafia Południowa ściana kościoła pokryta jest wieloma epitafiami i płytami nagrobnymi pochodzącymi z przykościelnego cmentarza. Wnętrze Wewnątrz dominuje wystrój barokowy, co w dużej mierze jest efektem pożaru z 1637 roku, gdy…
-
Krosno Odrzańskie - Kościół św. Jadwigi Śląskiej
Jest to jeden z największych kościołów w regionie zielonogórskim, świadczący niewątpliwie o historycznym znaczeniu Krosna Odrzańskiego. Podobnie jak inne średniowieczne obiekty znajduje się na lewym brzegu Odry, zaraz obok dworca PKS. Zresztą wysoką wieżę widać z daleka. Początki świątyni sięgają połowy XIII wieku. Na początku XVIII wieku nastąpiła przebudowa w style barokowym, w trakcie której trzynawowa bazylika otrzymała transept. W 1886 roku wieża otrzymała nowy hełm, bez którego trudno sobie dziś wyobrazić kościół. Wnętrze Wewnątrz uwagę zwraca na pewno sklepienie kościoła. Z zabytkowego wyposażenia zachował się barokowy ołtarz.
-
Leśniów Wielki - Kościół Wniebowzięcia NMP
Kościół zbudowany z kamienia polnego i cegły powstał w XIV wieku. Jest to niewielka jednonawowa świątynia z częściowo drewnianą, zakończoną hełmem z charakterystyczną cebulą, otoczona ceglano-kamiennym murem. We wnętrzu zachowało się całkiem sporo interesujących elementów wyposażenia. Na terenie wokół kościoła znajduje się kaplica grobowa z 1714 roku (data widnieje nad wejściem), a także płyty nagrobne i nagrobne z dawnego przykościelnego cmentarza. Wnętrze Po wejściu uwagę zwraca przede wszystkim barokowy ołtarz z połowy XVIII wieku z obrazami Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oraz Marii Magdaleny oraz pochodząca z tego samego okresu ambona. Kiedy podejdzie się bliżej prezbiterium na bocznej ścianie zobaczyć można gotycki tryptyk z 1516 roku, znajdującą się przy wejściu do…
-
Lipno - Kościół Matki Bożej Częstochowskiej
Wieś nie jest duża, więc znalezienie kościoła nie jest wielkim problemem. Świątynia pochodzi z końca I połowy XIX wieku, a powstała dla miejscowej społeczności ewangelickiej. Jest to dość prostu w kształcie obiekt, zbudowany na planie prostokąta z wieżą zbudowaną po zachodniej stronie. Wewnątrz można zobaczyć oryginalny ołtarz z 1847 roku oraz empory charakterystyczne dla świątyń protestanckich. Oglądając kościół wewnątrz moją uwagę zwróciły wystające spod tynku elementy słomiane, z których m.in. budowane były kościoły szachulcowe. Można znaleźć informacje, że kościół został przejęty przez katolików w 1946 roku, ale dopiero niemal 40 lat doczekał się remontu i został przystosowany w pełni do celów sakralnych. Aktualnie kościół należy do parafii w Koźli.
-
Lubięcin - Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
Przy skrzyżowaniu dróg prowadzących do Nowej Soli, Wolsztyna i Sławy stoi szachulcowy kościółek, zbudowany w końcówce pierwszej połowy XVIII wieku. Plan ośmiokąta jest rozszerzony o trzy ryzality, w przyziemiu których znajdują się wejścia, oraz niższą od zakrystię, znajdującą się od strony głównej drogi. Kościół nie ma większej wieży, a jedynie sygnaturkę dobudowaną w 1862 roku. Na placu po zachodniej stronie kościoła stoi dzwonnica, na której umieszczone są trzy XIX-wieczne dzwony. Na jej chorągiewce znajduje się data 1941. We wnętrzu uwagę zwraca pochodzący z drugiej połowy XVIII wieku barokowy ołtarz główny oraz nieco młodszy prospekt organowy. W trakcie powojennych remontów stopniowo zmieniano wystrój, a dzisiejszy wygląd czyli przeważająca we wnętrzu boazeria…
-
Lubsko - Kościół Nawiedzenia NMP
Już na pierwszy rzut widać, że stojący na centralnym placu miasta (obok ratusza) kościół jest bardzo stary. I tak jest w rzeczywistości, bo został zbudowany prawdopodobnie w II połowie XIII wieku. Z zewnątrz można wyróżnić elementy późnoromańskie (portal w przyziemiu wieży oraz spora część południowej ściany), gotyckie (przede wszystkim wysoki szczyt ozdobiony blendami oraz sterczynami) oraz renesansowe (attyki zdobiące wieżę). Gotyckie elementy pojawiły się po pożarze z 1496 roku, który całkowicie zniszczył ówczesny ratusz. Wieża pochodzi z końca XVI wieku. Kościół od 1535 roku przez ponad 400 lat należał do protestantów. We wnętrzu zachowały się elementy renesansowego wyposażenia: chrzcielnica z 1565 roku, a także dwadzieścia lata młodsze ołtarz główny oraz…
-
Mirocin Górny - Kościół św. Jerzego
Gotycka, pochodząca z połowy XIV wieku, świątynia znajduje się w centrum wsi, pomiędzy skrzyżowaniem oraz stawem otaczającym ruiny dworu. Od zachodniej strony zbudowana została sporych rozmiarów wieża, w której umieszczony jest dzwon z drugiej połowy piętnastego wieku. Teren kościoła otoczony jest kamiennym murem, w którym od południowej strony znajduje się późnogotycka bramka z ostrołukowym przejazdem. Według dostępnych źródeł wewnątrz można zobaczyć gotyckie elementy wystroju kościoła, jednak na razie nie miałem jeszcze możliwości wejścia do środka.
-
Niwiska - Kościół Matki Bożej Różańcowej
Kościół pochodzi z drugiej połowy XIII wieku. Zbudowany jest z kamienia polnego oraz rudy darniowej, otoczony kamiennym murem wraz z bramą. Znajduje się przy skrzyżowaniu dróg prowadzących przez Niwiska. Jego charakterystycznym elementem jest wieża przykryta wysokim spiczastym hełmem z 1766 roku. Obecnie jest to kościół filialny parafii pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Drągowinie.
-
Nowa Sól - Kościół św. Michała Archanioła
Jest to najstarsza świątynia mieście. Wybudowana została, jak można przeczytać na stronie parafii, w latach 1591 – 1597. Ufundowana została przez ówczesnego starostę solnego Daniela Preussa. Początkowo służyła protestantom, a w połowie XVII wieku została przekazana katolikom. W pierwotnej wersji była to budowla jednonawowa, jednak po niespełna stu latach dobudowano nawy boczne, które nadały kościołowi charakterystyczny kształt litery T. Na przedwojennych zdjęciach widać zupełnie inną wieżę. Obecna jest wynikiem odbudowy po pożarze z 1945 roku.
-
Nowe Miasteczko - Kościół św. Marii Magdaleny
Kościół jest najstarszym zachowanym w mieście budynkiem. Jego początki sięgają przełomu XIV wieku. Zbudowany został z kamienia polnego. Obecnie kościół jest otynkowany, jednak od strony zachodniej widoczne są dwa „świadki”. Pierwotnie była to świątynia jednonawowa. W XVI wieku dobudowana została nawa południowa, ozdobiona później renesansowym szczytem. Także z tego okresu pochodzą attyki, którymi udekorowana jest wieża. Do nawy południowej dobudowano także półkolistą klatkę schodową prowadzącą na empory. Te z kolei są pamiątką po ponad stuletnim okresie, gdy kościół należał do luteran (1540-1652). Obok świątyni znajduje się plebania. Ten niepozorny dom pochodzi z 1811 roku roku. Wejście ozdobione jest gankiem z kolumnami doryckimi.
-
Nowogród Bobrzański - Kościół św. Bartłomieja Apostoła
Dzisiejszy kształt świątyni jest co najmniej dziwny, bowiem jest to połączenie starej gotyckiej części budowanej z kamienia polnego oraz nowej, pochodzącej z lat 80-tych XX wieku. Można powiedzieć, że Kościół św. Bartłomieja Apostoła jest niejako symbolem dziejów miasta. Jego początki sięgają I połowy XIII wieku, bowiem zbudowany został przez zakon augustianów, dla których był świątynią klasztorną w latach 1217-1227, czyli do czasu przeniesieniu się zakonników do świątyni leżącej dziś po drugiej stronie drogi nr 27. Jako że Nowogród Bobrzański leżał stosunkowo blisko wydarzeń związanych z reformacją, więc dość szybko dotarł tu protestantyzm, a omawiana świątynia służyła gminie ewangelickiej w latach 1540-1668. W późniejszych latach los nie oszczędzał budowli, która niszczona…
-
Nowogród Bobrzański - Kościół Wniebowzięcia NMP
Kościół został oddany do użytku w 1227 roku przez zakon augustianów, którzy wcześniej wybudowali kościół św. Bartłomieja Apostoła. Zakonnicy użytkowali świątynię do 1284 roku, kiedy to przenieśli się do Żagania. Kościół w swojej historii służył katolikom, ewangelikom, potem obu wyznaniom jednocześnie, aby na początku XVII wieku wrócić znów do katolików. Budynek stoi niejako na uboczu poza główną częścią prawobrzeżnej strony miasta i jest dobrze widoczny z drogi nr 27. Dziś jest to zdecydowanie ładniejsza z tutejszych świątyń. Kościół był wielokrotnie przebudowywany. Rzut oka na wieżę dobudowaną pod koniec XVII wieku zdradza barokowe elementy. Obok kościoła stoi pochodząca z końca XVII plebania.
-
Ochla - Kościół Najświętszej Trójcy
Kościół zbudowany został w połowie XIV wieku z kamienia polnego oraz rudy darniowej. Za wyjątkiem lat 1525-1654, gdy proboszcz wraz z ówczesnym właścicielem dóbr oraz mieszkańcami przeszedł na luteranizm, była to zawsze świątynia katolicka. Wieża, zdecydowanie niepasująca do reszty obiektu, zbudowana została w 1983 roku. Wcześniejsza drewniana dzwonnica znajdowała się nad częścią prezbiterialną i dotrwała do lat powojennych. Przed kościołem znajduje się kilka płyt nagrobnych z dawnego cmentarza oraz krzyż pokutny z 1604 roku. Wnętrze Kościół jest budowlą salową, przykrytą stropem. Sama bryła zachowała charakterystyczne dla gotyckich świątyń cechy. Z zabytkowego wyposażenia zachował się ołtarz z elementami barokowymi, krucyfiks oraz dwa obrazy olejne malowane na desce pochodzące z XIX wieku.
-
Otyń - Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
Świątynia w Otyniu powstała w pierwszej połowie XIV w. i na bazie tych murów zaprojektowano nowy kościół w latach 1585-87 (wieżę dobudowano po niemal 90 latach). Jego kształt był podobny do obecnej budowli, jednak budynek, podobnie jak całe miasto, spłonął w 1702 roku. Korpus odbudowano po dwóch latach, a wieżę w 1781 roku. Ten kościół przetrwał do dziś, jednak 8 oraz 9 sierpnia 2012 roku zawaliła się wieża. Kościół jest Sanktuarium Matki Bożej Królowej Pokoju ze względu na drewnianą XV-wieczną figurkę Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Figurkę w czasie potopu szwedzkiego Jezuici przenieśli z Klenicy do kaplicy zamkowej.
-
Stary Żagań - Kościół NMP Królowej Polski
Ten niewielki kościółek powstał w XII wieku w stylu romańskim, a tym samym jest jednym najstarszych obiektów w regionie. Zbudowany został z kamienia polnego, a jego pierwotny wygląd ulegał zmianie w związku z kilkoma przebudowami, które miały miejsce pomiędzy XV a XVIII wiekiem (dodano zakrystię, kruchtę oraz przebudowano okna). Jest to jednonawowa świątynia z prezbiterium zakończonym charakterystyczną półkolistą absydą, nakrytym sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Z zabytkowego wyposażenia zobaczyć możemy wewnątrz malowany strop nawy, barokowy ołtarz z obrazem „Chrzest w Jordanie” pochodzące z XVII wieku. Teren kościoła otoczony jest kamiennym murem z XV-XVI wieku, zawierającym cztery krzyże pokutne. Wejściem jest barokowa brama, na której znajduje się figura św. Jana Nepomucena z I połowy…
-
Studzieniec - Kościół św. Wawrzyńca
Jadąc drogą nr 283 wjeżdżamy do Studzieńca. Aby dojechać do kościoła należy skręcić na Lubieszów. Po przejechaniu 200 metrów pojawia się kościół zbudowany z kamienia polnego i rudy darniowej, przy którym stoi drewniana dzwonnica. Teren otoczony jest niewysokim kamiennym murem. Świątynia, choć niewielka, robi wrażenie, bo już na pierwszy rzut oka widać, że mamy styczność z budowlą bardzo starą. I rzeczywiście tak jest, bo najstarsze części świątyni pochodzą z XIII wieku, a rozbudowana została w wieku XIV. Obok zachodniej ściany stoi drewniana dzwonnica pochodząca z 1735 roku, a na wschodniej ścianie, czyli od strony prezbiterium, umieszczone są trzy płyty nagrobne pochodzące z XVI wieku. Wnętrze Wewnątrz zachował się XVIII-wieczny barokowy…
-
Sulechów - Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
Jest to najstarszy sulechowski kościół. Wysoka wieża sprawia, że jego lokalizacja nie sprawia żadnego problemu. Świątynia mieści się obok zachodniego skrzydła rynku, a z drugiej strony teren przykościelny ograniczony jest murami obronnymi, w które wbudowana jest plebania. Dzisiejsza budowla jest przede wszystkim efektem przebudowy wcześniejszego kościoła pod koniec XV wieku, w stylu późnogotyckim. Ówczesny kościół od wschodniej strony składał się z wąskiego, zamkniętego trójbocznie prezbiterium (widocznego od strony rynku), szerszego i wyższego trójnawowego korpusu oraz wieży od strony zachodniej. Starsza wieża wraz z zachodnim szczytem została zniszczona podczas pożaru w 1557 roku. Jej dolna część pełni obecnie rolę kruchty od strony murów obronnych (ul. Okrężnej). Od strony południowej w 1572…
-
Świdnica - Kościół MB Królowej Polski
Wysoka i smukła wieża kościoła widoczna jest z daleka. Po dotarciu do budynku trudno oprzeć się wrażeniu, że trochę nie pasuje do reszty, ale to moja subiektywna opinia. Kształt budynku przykrytego mansardowym dachem niespecjalnie przypomina świątynię i być może dlatego tak wielki jest kontrast między tym co widać z zewnątrz, a tym co można ujrzeć po wejściu do środka. A zajrzeć na pewno warto, bo pierwotnie ewangelicki, zbudowany w latach 1794-96, kościół na pewno zaskoczy swoim wyposażeniem. Wnętrze Patrząc na jasne dwupoziomowe empory wręcz narzuca się podobieństwo do zielonogórskiego kościoła pw. MB Częstochowskiej. Do najcenniejszego wyposażenia należy barokowy ołtarz z figurami świętych Piotra i Pawła pochodzący z końca XVIII w., fragmenty…
-
Świdnica - Kościół św. Marcina
Kościół znajduje się w centrum wsi, przy ul. Długiej, blisko skrzyżowania z drogą prowadzącą do Ochli. Trudno go nie zauważyć, bo sporych rozmiarów wieża jest widoczna z daleka. Kościół zbudowany został w XIV w. (na stronie diecezji można znaleźć informację, że parafia była erygowana w 1357 roku) z kamienia oraz cegły. Wieża jest nieco „młodsza” od reszty, bo powstała dopiero w ostatnim dwudziestoleciu XVI w. Sama świątynia jest kościołem jednonawowym z wyodrębnionym prezbiterium. Przy kościele znajduje się barokowa plebania z drugiej połowy XVIII w. Wnętrze Wnętrze kryje w sobie kilka bardzo cennych zabytków, których kilka udało mi się sfotografować. Są tu m.in. barokowe ołtarze, XVIII-wieczna ambona, XIX-polichromie (w prezbiterium przedstawiają…
-
Świebodzin - Kościół NMP Królowej Polski
Zbór ewangelicki imienia Fryderyka zlokalizowany został w południowo-wschodniej części starego miasta, na miejscu wcześniejszych zborów. Zbudowano go w latach 1898-1900 jako ceglaną świątynię w stylu neogotyckim. Uwagę zwracają rozmiary kościoła oraz strzelista wieża. Bryła świątyni jest bardzo zróżnicowana. Pomimo zajęcia obiektu przez wojska radzieckie zachowały się tu niektóre elementy z oryginalnego wyposażenia – przede wszystkim organy z 1900 roku oraz stolarka drzwiowa. W 1981 roku przeprowadzono tu remont generalny. Od 1981 roku jest to kościół parafialny. Wcześniej wchodził w skład parafii św. Michała Archanioła.
-
Świebodzin - Kościół św. Michała Archanioła
Trójnawowy kościół halowy został zbudowany w drugiej połowie XIV wieku roku z cegły, prawdopodobnie na miejscu wcześniejszej, drewnianej świątyni. Obiekt ucierpiał podczas pożaru miasta w 1541 roku, po czym został rozbudowany. Pierwotna bryła została rozbudowana o dwie kolejne nawy oraz kaplice. Jako, że kościół należał wówczas do protestantów, remont wykorzystano także do wzniesienia empor we wnętrzu. Świątynia nie ma obecnie wieży, ponieważ została rozebrana w XIX wieku ze względu na zły stan techniczny. Wygląd ściany frontowej, czyli m.in. dwie charakterystyczne wieżyczki oraz przedsionek, jest efektem prac wykonanych na początku XIX wieku według projektu Alexisa Langera. Po wszystkich przebudowach kościół ma dość oryginalny kształt, trudny do określenia, gdy ogląda się jego…
-
Szprotawa - Kościół św. Andrzeja Apostoła
W dawnej wsi Iława, dołączonej do Szprotawy w 1925 roku, zobaczyć można romański kościółek, którego powstanie szacuje się na I połowę XIII wieku, a jako fundatora wskazuje się ówczesnego władcę tych ziem – Henryka Brodatego. Świątynia podlegała przebudowom, szczególnie w XVI i XVIII wieku. Podczas powojennych prac przywrócono zamurowane wcześniej romańskie okna w absydzie. W książce autorstwa K. Garbacza podkreśla się zabytki możliwe do zobaczenia wewnątrz kościoła, ale niestety nie udało mi się ich zobaczyć. Charakterystycznymi elementami terenu wokół kościoła są na pewno kamienny mur oraz budynek bramny pełniący jednocześnie funkcję dzwonnicy. Starsza (niższa) część tegoż budynku pochodzi z XV wieku, a wewnątrz działa dzwon z 1414 roku.
-
Szprotawa - Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Patrząc na zachodnią ścianę budynku można zadać sobie pytanie: co robi spory kamienny fragment pośród ceglanej całości, co robią dwa wejścia obok siebie i dlaczego jedno z nich jest zamurowane? Pierwotna orientowana (prezbiterium w kierunku wschodnim) świątynia została zbudowana ok. 1260 roku z kamienia polnego i była jednonawowym kościołem. W pierwszej połowie XV wieku doszło do jego rozbudowania, w tym także poszerzenia, a budowla zyskała wówczas kształt, który możemy oglądać do dziś – trójnawowej hali. Dzięki pozostawieniu pierwotnej ściany zachodniej możemy dziś oglądać wczesnogotycki portal oraz znajdującą się nad nim pozostałość po rozecie. Oba elementy zostały zamurowane w 1620 roku. Wysokość pochodzącej z XIV wieku wieży oraz gabaryty budowli świadczącą…
-
Trzebiechów - Kościół Wniebowzięcia NMP
Jadąc do Trzebiechowa po prostu nie można nie zauważyć kościoła. Z daleka trudno określić czym jest dziwna budowla, bo jest to świątynia bardzo oryginalna. Znajduje się na wprost bramy pałacu, w odległości niespełna 500 metrów. Z zewnątrz elementy architektoniczne ewidentnie nawiązują do antyku, więc jest to kościół klasycystyczny. Gzymsy i pilastry w połączeniu z oknami sprawiają bardzo pozytywne wrażenie. I nawet nie przeszkadza mi różowy kolor. Kościół został zbudowany w 1823 roku, oczywiście jako świątynia protestancka.
-
Żagań - Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła (pofranciszkański)
Początki świątyni sięgają czasów, gdy w Żaganiu przebywali franciszkanie, którzy zostali tu sprowadzeni w 1272 roku. Dziś jest to kamienny kościół, którego kształt jest wynikiem odbudowy po pożarze w 1485 roku. Przechodząc ul. Łużycką, wzdłuż południowej ściany, zwracają uwagę nieco dziwne proporcje, bo jest świątynia dość długa (ponad 55 metrów), a jednocześnie bardzo wąska (ok. 12 metrów). Wynika to z faktu, że jest to kościół jednonawowy, którego kamienne mury sprawiają wrażenie swego rodzaju tajemniczości. Po franciszkanach niezbyt wiele się ostało, bo obiekt przejęli najpierw ewangelicy, po których pozostała przede wszystkim wieża z początku XVII wieku. Następnie dwukrotnie właścicielami stali się jezuici, którzy przebudowali wieżę w stylu klasycystycznym. Największą pozostałością po…
-
Żagań - Kościół Wniebowzięcia NMP
Na wspaniała świątynia jest częścią dawnego opactwa Kanoników Regularnych św. Augustyna. Augustianie pojawili się w Żaganiu w 1284 roku i otrzymali od miejscowego księcia kościół stojący prawdopodobnie na miejscu wcześniejszego romańskiego kościoła. Elementy obecnej budowli zaczęły pojawiać się w II połowie XIV, kiedy to powstało prezbiterium, które możemy oglądać obecnie. W II połowie XV wieku kościół ucierpiał podczas dwóch pożarów, po których rozpoczęła się odbudowa pozwalająca na zmiany w jego kształcie. Korpus został wówczas wydłużony w kierunku dzisiejszego wejścia głównego, dzięki czemu jest to aktualnie jeden z najdłuższych (o ile nie najdłuższy) kościołów w województwie lubuskim, a przy wschodniej ścianie nawy bocznej dostawiono potężną wieżę. Charakterystycznym elementem jest wysoki gotycki…
-
Żagań - Zespół poaugustiański
Kompleks budynków znajduje się niedaleko rzeki, przy rondzie, przez które które przebiega droga nr 296. Zespół składa się z trzech głównych części: dzisiejszego kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, opactwa oraz konwiktu. Potoczna nazwa „Zespół poaugustiański” sugeruje, że chodzi o klasztor Augustianów, ale tak naprawdę w Żaganiu miał swoje miejsce Konwent Kanoników Regularnych reguły św. Augustyna. Obecne zabudowania klasztorne pochodzą z 1730 roku, gdy opactwo zostało odbudowane po pożarze. Z tego okresu pochodzi również konwikt (ówczesny internat przy szkole klasztornej) zamykający plac przed głównym wejściem do kościoła. Warto wiedzieć, że po II wojnie światowej szczęśliwym trafem Armia Radziecka zajęła żagański pałac i nie zainteresowała się zabudowaniami klasztornymi. Jednak ponieważ opactwo nie…
-
Żary - Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
Ten najstarszy aktualnie żarski kościół stoi we wschodniej części tutejszej starówki. Jego początki sięgają pierwszej dekady XIV wieku, kiedy to na miejscu starszej romańskiej budowli stanęło gotyckie prezbiterium. Budowę nawy głównej ukończono ponad 100 lat później, w międzyczasie podwyższając stopniowo podwyższając wcześniejszą wieżę. Kilka lat po rozpoczęciu reformacji kościół został przejęty przez protestantów. Świątynia ucierpiała podczas wojny trzydziestoletniej (1618-1648), a nieco ponad 20 lat po jej zakończeniu przeprowadzono renowację, w czasie której rodzina Promnitzów poleciła dobudowanie do prezbiterium kaplicy nagrobnej. Kościół mocno ucierpiał podczas walk w 1945 roku i dopiero w 1984 roku przywrócono mu funkcje sakralne. Najbardziej charakterystycznym elementem jest na pewno zachodnia ściana z charakterystycznym przedsionkiem oraz wysokim…
-
Zielona Góra - Kapliczka na Winnicach
Kapliczka na Winnicach jest nazwą potoczną, bo formalnie jest to kaplica pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Mieści się przy ul. Aliny 17 w parczku obok kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Została wzniesiona po 1314 roku jako wotum za opiekę Maryi nad mieszkańcami Zielonej Góry, którzy przeżyli epidemię dżumy (zmarło wówczas ok. 700 osób). Tutaj właśnie, na południowych wzgórzach, schronili się mieszkańcy, którym udało się opuścić miasto (ok. 100 osób) i przeczekali zarazę. W dowód wdzięczności za ocalenie wkrótce potem z pozbieranych kamieni polnych wystawiono na tym wzgórzu kaplicę Maryjną. W drugiej połowie XIX wieku kaplica była własnością jednego z zielonogórskich winiarzy, który po jej przebudowaniu prowadził tu wyszynk wina. Od…
-
Zielona Góra - Konkatedra św. Jadwigi
Konkatedra św. Jadwigi jest najstarszym budynkiem Zielonej Góry. Jej początki sięgają drugiej połowy XIII wieku, a więc świątynia w pierwszej swojej wersji została zbudowana zdecydowanie przed przyznaniem praw miejskich. Jak można się jednak dowiedzieć z publikacji historyków, dzisiejszy wygląd zaczął się kształtować ok. 100 lat później. Nie zmienia to oczywiście faktu, że sama świątynia jest już wiekową budowlą i powodem do dumy dla mieszkańców miasta. Świątynia jest orientowanym trójnawowym kościołem halowym, co oznacza, że prezbiterium zbudowane jest w kierunku wschodnim, a wszystkie trzy nawy mają tą samą wysokość. Widok z zewnątrz Najbardziej charakterystycznym elementem zewnętrznej części świątyni jest znajdująca się od strony północnej wieża, zdecydowanie odbiegająca stylem od gotyckiej bryły…
-
Zielona Góra - Kościół Ewangelicko-Augsburski
Przy Placu Bohaterów stoi kościół, który ze względu swój wygląd często znajduje się na różnego rodzaju widokówkach. Świątynia powstała w 1911 roku jako staroluterański kościół Chrystusowy ufundowany ze składek wiernych. W latach 30-tych zamontowano dzwony. Po wojnie na krótko został przejęty przez katolików jako kaplica ślubna pw. św. Józefa, a następnie wrócił z powrotem do luteranów. Choć pewnie stosunkowo niewielu zielonogórzan miało okazję zajrzeć do środka, to jednocześnie pewnie mało kto wyobraża sobie dzisiejsze centrum miasta bez tego charakterystycznego budynku. Zewnątrz Wyglądem zewnętrznym różni się od pozostałych zielonogórskich kościołów. Szczególną uwagę zwraca hełm wieży oraz mniejszy – klatki schodowej. Trudno znaleźć jakąkolwiek symetrię, więc obchodząc kościół dookoła trudno wyobrazić sobie…
-
Zielona Góra - Kościół Matki Bożej Częstochowskiej
Świątynia została wzniesiona w obrębie murów miejskich w latach 1747-1749 jako zbór ewangelicki. 80 lat później dobudowano wieżę, która jest dziś, obok wież ratuszowej oraz konkatedralnej, najbardziej charakterystycznym elementem zielonogórskiej starówki. Po II wojnie światowej kościół został przejęty przez katolików, ale dopiero od 1987 roku jest kościołem parafialnym (wcześniej należał do parafii św. Jadwigi). W połowie lat 80-tych stan budowli przedstawiał się niezbyt korzystnie i dopiero prace konserwacyjne przeprowadzone pod koniec tej dekady przywróciły kościołowi dzisiejszy blask. Widok z zewnątrz Obiekt jest zbudowany na planie krzyża greckiego z prezbiterium skierowanym na wschód (kościół orientowany). Obiekt ma konstrukcję ryglową, czyli posiada szkielet drewniany wypełniony cegłami. Ciekawostką jest to, że wśród materiałów…
-
Zielona Góra - Kościół Matki Bożej Królowej Polski
Należący do parafii polskokatolickiej kościół znajduje się przy ul. dra Pieniężnego 26b, obok Galerii Grafitt. Ten nieco niepozorny prostokątny budynek powstał w 1866 r., a więc zdecydowanie wcześniej niż biegnąca w jego pobliżu al. Niepodległości. Początkowo był to zbór staroluterański. W 1922 roku w tymże kościele otwarto wystawę, która zapoczątkowała działalność zielonogórskiego muzeum, o czym informuje umieszczona na wschodniej ścianie tablica. Charakterystyczną cechą w wyglądzie budynku są schodkowe szczyty na krótszych ścianach obiektu. Ze względu na to, że proboszcz mieszka w Żaganiu, kościół najczęściej jest zamknięty, a wnętrze można od czasu do czasu obejrzeć z otwartej kruchty. W pewnym sensie jest to trochę tajemniczy obiekt. Nie pomylę się chyba zbytnio…
-
Zielona Góra - Kościół Najświętszego Zbawiciela
Georg Beuchelt w swoim testamencie przeznaczył 50 tys. marek na budowę świątyni, która miała stanąć na działce należącej do rodziny Beucheltów. Po jego śmierci (1913 r.) rozpisano konkurs architektoniczny, a 3 stycznia 1917 r. kościół został uroczyście poświęcony. Nad wszystkim czuwała siostra fundatora – Liddy, której willa stoi obok kościoła. Już w momencie oddania wewnątrz zainstalowane było ogrzewanie elektryczne organy o napędzie elektrycznym, a na wieży także zegar napędzany elektrycznie. Świątynia ma bardzo dobrą akustykę, dzięki czemu służy także jako sala koncertowa. Widok z zewnątrz Wnętrze We wnętrzu uwagę zwracają przede wszystkim empory, na które można wejść każdym z bocznych wejść. Dodatkowo południowo-wschodnim wejściem można dostać się także na chór.
-
Ługi - Kościół św. Wawrzyńca
Sama miejscowość nie jest specjalnie duża, więc nie jest trudno zauważyć kościół położony zresztą przy głównej drodze. Niezbyt często tędy przejeżdżam, bo wieś leży na uboczu, ale zawsze lubię spojrzeć na te mury, szczególnie prezentujące się przy odpowiednim słonecznym oświetleniu. Kościół powstał na początku XIV wieku Już na pierwszy rzut oka widać, że zbudowano go z kamieni polnych i rudy darniowej. W późniejszych wiekach był wielokrotnie remontowany. Jak większość starych katolickich świątyń, także i ta miała okres przejęcia przez protestantów, którzy użytkowali ją do 1652 roku. Charakterystyczna wieża z zegarami powstała dopiero w latach 30-tych XX wieku, a bezpośrednim powodem budowy było wcześniejsze zawalenie się dzwonnicy. Bardzo podoba mi się…
