• Lubsko,  Mury miejskie

    Lubsko – Baszta Pachołków Miejskich

    Zlokalizowana przy ul. Mikołaja Kopernika baszta jest ostatnią pozostałością po systemie umocnień miejskich. Jest to część dawnej Bramy Żarskiej. Sama baszta została zbudowana w XV wieku i jest to najstarszy lubski zabytek, który zachował się bez zmian. Baszta jest zbudowana na planie koła, ma siedem kondygnacji i możliwe jest jej zwiedzanie. Nazwa pochodzi prawdopodobnie z XIX wieku, kiedy to przeniesiono tu więzienie. Mury obronne w Lubsku zaczęły powstawać w XIV wieku na miejscu umocnień ziemno-drewnianych. Ich elementami były dwie bramy: Gubińska oraz Żarska. Mury przestały spełniać swoją rolę jeszcze w I połowie XVII wieku i były systematycznie rozbierane, a fosa zasypywana. W okresie międzywojennym baszta pojawiły się pomysły rozebrania baszty…

  • Kościoły,  Lubsko,  Powiat żarski

    Lubsko – Kościół Nawiedzenia NMP

    Już na pierwszy rzut widać, że stojący na centralnym placu miasta (obok ratusza) kościół jest bardzo stary. I tak jest w rzeczywistości, bo został zbudowany prawdopodobnie w II połowie XIII wieku. Z zewnątrz można wyróżnić elementy późnoromańskie (portal w przyziemiu wieży oraz spora część południowej ściany), gotyckie (przede wszystkim wysoki szczyt ozdobiony blendami oraz sterczynami) oraz renesansowe (attyki zdobiące wieżę). Gotyckie elementy pojawiły się po pożarze z 1496 roku, który całkowicie zniszczył ówczesny ratusz. Wieża pochodzi z końca XVI wieku. Kościół od 1535 roku przez ponad 400 lat należał do protestantów. We wnętrzu zachowały się elementy renesansowego wyposażenia: chrzcielnica z 1565 roku, a także dwadzieścia lata młodsze ołtarz główny oraz…

  • Lubsko,  Powiat żarski,  Ratusze

    Lubsko – Ratusz

    Renesansowy ratusz stoi w centralnym punkcie miasta, obok gotyckiego kościoła Nawiedzenia NMP. Ten najważniejszy niegdyś świecki budynek w mieście powstał w latach 1580-1582, prawdopodobnie w okolicach miejsca, gdzie stał jego gotycki poprzednik. Niby jest to zwyczajny piętrowy „domek” na planie prostokąta z wysokim dwuspadowym dachem, ale renesansowe szczyty oraz facjaty z kontrastującymi kolorystycznie gzymsami, szczególnie po remoncie z 2009 roku, nadają charakteru zdecydowanej ponadprzeciętności. Wejście główne zdobi kamienny portal, nad którym znajduje się herb miasta. Swego rodzaju ciekawostką jest fakt, że renesansowe cechy zostały przywrócone podczas powojennego remontu w latach 60-tych, kiedy to zrezygnowano z neobarokowego wyglądu. Trochę szkoda, że nie ma szans na to, żeby plac wokół ratusz był…

  • Żary

    Żary – Rynek

    Pomimo zniszczeń wojennych spora część zabytkowej zabudowy mieszkalnej przetrwała do dziś. Bardzo ładnie wyglądają kamienice wokół ratusz zbudowane w większości z przełomu XIX i XX wieku. Nie przetrwała południowa pierzeja rynku, która została zastąpiona po wojnie komunistycznym blokiem psującym wygląd całości. Na szczęście w 2005 roku elewację bloku wystylizowano jako ciąg kamienic uzyskując bardzo ciekawy efekt. Z północno-wschodniego narożnika Rynku odchodzi wąska w tej części ul. Osadników Wojskowych. Tam pod numerami 52/53 stoją renesansowe kamienice należące niegdyś do doktora Ottona Langa, który w okresie międzywojennym połączył je i nadał im widoczny do dziś wygląd. W jednej z kamienic mieściła się apteka „Pod Lwem”. Kamienica Rynek 12, to dawny hotel Pod…

  • Ratusze,  Żary

    Żary – Ratusz

    Stojący na środku rynku ratusz jest niejednolitą budowlą. Pierwszy ratusz stanął tutaj w I połowie XIV wieku, a jego pozostałości zachowały się podobno w północno-zachodniej części. Aktualnie najbardziej reprezentacyjnym elementem jest zachodnie skrzydło z renesansowym portalem oraz wieżą, które powstały po pożarze w 1617 roku. Reszta, będąca wynikiem zmian przeprowadzonych w XIX i XX wieku obecnie bardziej przypomina szkołę niż najbardziej reprezentacyjny obiekt miejski. Obok ratusza, przy jego wschodnim skrzydle, stoi studnia z bazyliszkiem, która związana jest z legendą dotycząca tego potwora przelatującego nad miastem i odpoczywającego przy studni. Według innej legendy przy Trakcie Solnym niedaleko Żar św. Jerzy walczył ze smokiem.

  • Powiat żarski,  Zamki,  Żary

    Żary – Zamek

    Początki zamku sięgają II połowy XIII wieku, kiedy to Albrecht Dewin wzniósł budowlę na planie prostokąta odpowiadającą dzisiejszej północnej części. Kolejne skrzydła zostały dobudowane przez następnych właścicieli – zachodnie oraz wieżę od południa wzniosła rodzina Packów w latach 1320-1329, a wschodnie rodzina Bibersteinów na początku XV wieku. Ta ostatnia rodzina przebudowała zamek na renesansową rezydencję po uszkodzeniach spowodowanych pożarami w I połowie XVI wieku. Zmiany w stylu barokowym są natomiast efektem działań kolejnych właścicieli – rodziny Promnitzów, która w późniejszym okresie na podzamczu wybudowała dzisiejszy pałac. W II połowie XVIII wieku Promnitzowie sprzedali cały zespół zamkowo-pałacowy i od tego czasu można powiedzieć, że zakończyły przebudowy obiektu, który w XIX wieku…

  • Pałace,  Powiat żarski,  Żary

    Żary – Pałac Promnitzów

    Zbudowany na terenie podzamcza sporych rozmiarów powstawał w I połowie XVIII wieku z inicjatywy ówczesnego właściciela Żar Erdmanna II von Promnitza, który był wówczas szambelanem Augusta II. Tak naprawdę dopiero z góry widać, że pałac ma kształt prostokąta z ukośnym wschodnim bokiem, a wewnątrz znajduje się dziedziniec o powierzchni ok. 900 m². W skład założenia wchodził m.in. park znajdujący się na północ od pałacu. Do dziś przetrwała Błękitna Brama będą aktualnie wejściem do parku miejskiego. Do dziś przetrwała także Akademia Rycerska wchodząca w skład szpitala wojskowego oraz budynki należące do dawnego folwarku. Pałac stosunkowo niedługo pełnił rolę rezydencji, bowiem Promnitzowie już 37 lat po zakończeniu budowy sprzedali obiekt Saksonii. W…

  • Żary

    Żary – Kościół rektoralny (garnizonowy) pw. Krzyża Świętego

    W zachodniej części dawnego miasta znajdującego się w obrębie murów obronnych zlokalizowany jest biały kościół z wąską wieżą zakończoną wysokim hełmem. Jest to świątynia powstała na bazie dawnego kościoła zakonu franciszkanów, który działał w mieście od 1274 roku do 1549 roku, kiedy to spłonęły kościół oraz klasztor spłonęły, przy czym ruiny kościoła pozostawiono, a na miejscu klasztoru powstały nowe budynki. Jedyną pozostałością po franciszkanach, oprócz elementów kościoła, jest budynek dawnej słodowni. Kościół czekał na odbudowanie niemal 180 lat. Z pierwotnej budowli pozostały jedynie elementy w północnej jego części. Ciekawostką jest głowa konia umieszczona tam przez pewnego piekarza, którego córka uciekała przed narowistym koniem napuszczonym na nią przez odrzuconego adoratora. Dziewczyna…

  • Mury miejskie,  Powiat żarski,  Żary

    Żary – Mury obronne

    Kamienne mury obronne otaczające i chroniące miasto zostały zbudowane w pierwszej połowie XIV wieku, zastępując wcześniejsze drewniano-ziemne umocnienia. Z dostępnych informacji można dowiedzieć się, że do miasta prowadziły dwie bramy: Górna od zachodu i Dolna od wschodu. Mury częściowo otoczone były fosą, a ich część zabezpieczały stawy. Obwarowania były remontowane dopóki były potrzebne, czyli do XVII wieku. Od XIX wieku rozpoczęło się stopniowe pozbywanie się tychże umocnień, a działania te rozpoczęły się od zasypania fosy. Pomimo rozbiórki murów obronnych do dziś przetrwało kilka ciekawych fragmentów. Najbardziej reprezentacyjny ich element, zawierający także basztę obronną, mieści się obecnie przy ulicach Podwale oraz Cichej. Fragment ten został ładnie odrestaurowany, a na szczycie murów…

  • Kościoły,  Żary

    Żary – Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa

    Ten najstarszy aktualnie żarski kościół stoi we wschodniej części tutejszej starówki. Jego początki sięgają pierwszej dekady XIV wieku, kiedy to na miejscu starszej romańskiej budowli stanęło gotyckie prezbiterium. Budowę nawy głównej ukończono ponad 100 lat później, w międzyczasie podwyższając stopniowo podwyższając wcześniejszą wieżę. Kilka lat po rozpoczęciu reformacji kościół został przejęty przez protestantów. Świątynia ucierpiała podczas wojny trzydziestoletniej (1618-1648), a nieco ponad 20 lat po jej zakończeniu przeprowadzono renowację, w czasie której rodzina Promnitzów poleciła dobudowanie do prezbiterium kaplicy nagrobnej. Kościół mocno ucierpiał podczas walk w 1945 roku i dopiero w 1984 roku przywrócono mu funkcje sakralne. Najbardziej charakterystycznym elementem jest na pewno zachodnia ściana z charakterystycznym przedsionkiem oraz wysokim…

  • Żary

    Żary – Browar Fechnera

    Wśród informacji dotyczących piwowarstwa w Żarach można wyszukać dane mówiące o tym, że w mieście w XIX i XX wieku działało aż sześć browarów. Najbardziej znanym był ten, który działał także w okresie powojennym, zlokalizowany przy ul. Zamkowej, niedaleko pałacu Promnitzów. Budowa browaru E. Fechnera rozpoczęła się w 1835 roku i niedługo potem zakład rozpoczął warzenie piwa. Rozbudowę całego kompleksu zakończono w 1842 roku. Na stronie polska-org.pl można znaleźć informację, że po II wojnie światowej zakład zaczął działać w 1950 roku, a produkcję piwa wznowiono w 1956 roku. Jeszcze w latach 60-tych na etykietach była informacja „Browar Żary”, natomiast w latach 70-tych browar wszedł w skład Zakładów Piwowarskich w Zielonej…

  • Pomniki przyrody,  Zabór

    Zabór – Dąb Napoleon

    Dąb Napoleon – najgrubszy dąb rosnący w Polsce – miał swoje miejsce niedaleko Zaboru, za osadą Mielno. Gdyby nadal żył, rósłby teraz obok budowanej drogi prowadzącej do nowego mostu przez Odrę. Niestety, 15 listopada 2010 roku to jedyne w swoim rodzaju drzewo przegrało z ludzką głupotą i kolejny raz podpalone tym razem nie obroniło się przed ogniem. Według tablicy informacyjnej dąb miał obwód 10,52m lub 11,40m, w zależności od sposobu pomiaru, oraz 22m wysokości. Swoją nazwę zawdzięcza legendzie, według której miał pod nim odpoczywać w 1812 roku Napoleon Bonaparte. Warto zaznaczyć, że drzewo było chronione już przed II wojną światową, a po wojnie zostało wpisane na listę pomników przyrody w…