-
Ługi – Kościół św. Wawrzyńca
Sama miejscowość nie jest specjalnie duża, więc nie jest trudno zauważyć kościół położony zresztą przy głównej drodze. Niezbyt często tędy przejeżdżam, bo wieś leży na uboczu, ale zawsze lubię spojrzeć na te mury, szczególnie prezentujące się przy odpowiednim słonecznym oświetleniu. Kościół powstał na początku XIV wieku Już na pierwszy rzut oka widać, że zbudowano go z kamieni polnych i rudy darniowej. W późniejszych wiekach był wielokrotnie remontowany. Jak większość starych katolickich świątyń, także i ta miała okres przejęcia przez protestantów, którzy użytkowali ją do 1652 roku. Charakterystyczna wieża z zegarami powstała dopiero w latach 30-tych XX wieku, a bezpośrednim powodem budowy było wcześniejsze zawalenie się dzwonnicy. Bardzo podoba mi się…
-
Gubin – Krzyże pokutne
Przy skrzyżowaniu ulic Śląskiej i Kołłątaja stoją trzy kamienne krzyże pokutne, mając w tle specjalny murek, który prawdopodobnie ma je chronić, a jednocześnie jakoś zwrócić na nie uwagę. A dlaczego te krzyże tutaj stoją? Niczego pewnego nie wiemy. Zgodnie z tablicą informacyjną pochodzą z lat 1453 i 1459. Nie ma w ich przypadku specjalnych wątpliwości, że rzeczywiście krzyże pokutne, ponieważ mają dość wyraźnie wyryte kształty przypominające narzędzia zbrodni. Na wspomnianej tablicy informacyjnej opisano legendy mające wyjaśnić powód postawienia krzyży. Podobno miała je postawić rodzina trzech braci, wśród których doszło do śmiertelnej bójki o jajko. Inna z legend mówi o bójce trzech rzeźników o szynkę. Ile jest w tym prawdy? Nie…
-
Gołaszyn – Krzyż kamienny
Krzyż stoi przy drodze nr 333, przy skrzyżowaniu z drogą prowadzącą na Rejów w północnej części wsi. I choć teoretycznie jest łatwy do znalezienia, to jednak wysoki nasyp głównej trasy sprawia, że krzyż stojący w trawie jest niewidoczny. Dopiero po skręcie we wspomnianą drogę na Rejów może go zauważyć ten, kto wie, że krzyż tam stoi. Nie wiadomo dlaczego tam stoi, nie wiadomo od kiedy. W internecie można znaleźć zdjęcia z 2011 r., gdy stała przy nim tabliczka informująca, że jest to krzyż pokutny. Teraz nie jest to już takie pewne. Są oczywiście jakieś lokalne legendy mówiące o rzeźnikach oraz handlarzach bydła (informacja z Wikipedii), ale tak naprawdę wiadomo tylko…
-
Szprotawa – Krzyż pokutny
Krzyż znajduje się w dzielnicy Puszczyków przy skrzyżowaniu ulic Kraszewskiego (nr 4) oraz Kościelnej. Z informacji dostępnych w internecie można dowiedzieć się, że obecny budynek mieszkalny był niegdyś gospodą lub w tym miejscu była kiedyś gospoda. Na krzyżu jest prawdopodobnie wyryty miecz, choć przyznam, że ja „na żywo” go tam z bardzo nie dostrzegłem. Narzędzie zbrodni sugerowałoby, że jest to rzeczywiście krzyż pokutny. Jednocześnie pojawiają się także hipotezy, że jest to po prostu kamienny krzyż monolitowy, który z „pokutą” nie ma za wiele wspólnego.
-
Długie – Ruiny kościoła św. Jakuba
Ruiny Kościoła zlokalizowane są we wschodniej części wsi, czyli od strony Mycielina. W zasadzie trzeba się bardzo mocno postarać, żeby ich nie zauważyć, ponieważ wieża świątyni jest stosunkowo wysoka. Z ulicy na teren kościoła prowadzi kamienna brama. Kościół powstał pod koniec XIII wieku, nieco później otoczono go murem z bramą. Tak jak widać, budulcem był przede wszystkim kamień polny. Historia jest podobna jak przypadku podobnych ruin, tzn. po reformacji świątynię przejęli protestanci, jednak w 1654 roku powróciła do katolików, których tu… już nie było. Nieużytkowany budynek zaczął popadać w ruinę, a dzieła zniszczenia dokonał pożar w 1856 roku. Trzeba powiedzieć, że jak na tak długi okres bycia ruiną, to ściany…
-
Stary Żagań – Krzyże pokutne
W murze otaczającym starożagański kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski można dostrzec cztery elementy w kształcie krzyża, znajdujące się po zewnętrznej stronie muru, na prawo od bramy (ciekaw jestem ilu ludzi nie zauważyło). Są to krzyże pokutne wykonane ze zlepieńca, ustawione na poziomie gruntu, od najwyższego do najwyższego. Nie znalazłem nigdzie powodów, dla których krzyże tutaj się znalazły, nie są także widoczne wyryte narzędzia zbrodni.
-
Bytom Odrzański – Krzyże pokutne
Wszystkie bytomskie krzyże pokutne są wmurowane w naroża wieży kościoła św. Bartłomieja, w jej ceglanej części, na wysokości wzroku przechodzących tamtędy ludzi. Patrząc na portal główny z zewnątrz, trzy krzyże znajdują się lewym naroży, a pozostałe dwa w prawym. Wszystkie mają kształt krzyży św. Antoniego (czyli pozbawione są górnej pionowej części) i wmurowane są poziomo, co umożliwiło ich „wmontowanie” w mur. Na krzyżach znajdujących się po lewej stronie od wejścia dokładnie widoczne są wyryte narzędzia zbrodni. W tym przypadku są to (od dołu) sztylet, miecz oraz dzida. Na górnym krzyżu po prawej stronie od wejścia wyryta jest… łopatka. Dolny krzyż zasłonięty jest gablotą z ogłoszeniami parafialnymi.
-
Borów Wielki – Kościół św. Wawrzyńca
Kościół znajduje się w centrum wsi, przy drodze prowadzącej na Borów Polski. Zawiera elementy pierwotnej budowli, pochodzącej z XIII wieku – prostokątny układ murów, portal oraz ostrołukowe okno na wschodniej ścianie. W późniejszym okresie dobudowane zostały wieża, zakrystia oraz kaplica wzniesiona ku pamięci władających wsią rodów. Na zewnątrz kaplicy znajdują się tablice epitafijne oraz kartusze herbowe. W 2015 roku kościół został odnowiony. W mury kościoła zostały wstawione dwa krzyże pokutne, odkryte podczas remontu elewacji świątyni w 2009 roku, a następnie wyeksponowane. Na krzyżu znajdującym się na ścianie północnej (niewidocznej z drogi) zachowało się wyryte narzędzie zbrodni. Przed kościołem, na ziemi, oglądać można epitafia.