-
Zielona Góra – Konkatedra św. Jadwigi
Konkatedra św. Jadwigi jest najstarszym budynkiem Zielonej Góry. Jej początki sięgają drugiej połowy XIII wieku, a więc świątynia w pierwszej swojej wersji została zbudowana zdecydowanie przed przyznaniem praw miejskich. Jak można się jednak dowiedzieć z publikacji historyków, dzisiejszy wygląd zaczął się kształtować ok. 100 lat później. Nie zmienia to oczywiście faktu, że sama świątynia jest już wiekową budowlą i powodem do dumy dla mieszkańców miasta. Świątynia jest orientowanym trójnawowym kościołem halowym, co oznacza, że prezbiterium zbudowane jest w kierunku wschodnim, a wszystkie trzy nawy mają tą samą wysokość. Widok z zewnątrz Najbardziej charakterystycznym elementem zewnętrznej części świątyni jest znajdująca się od strony północnej wieża, zdecydowanie odbiegająca stylem od gotyckiej bryły…
-
Zielona Góra – ul. Masarska
Masarska, to krótka i wąska brukowana uliczka w bezpośrednim sąsiedztwie wschodniej części Starego Rynku. Kamienice, które się tu zachowały pochodzą w większości z przełomu XVIII i XIX wieku, a więc są starsze od budynków, które możemy dziś oglądać wokół ratusza. Jako ciekawostkę można potraktować „występ” ulicy Masarskiej w filmie „Dr Jekyll i MrHyde” wytwórni A’YoY powiązanej z zielonogórskim zagłębiem kabaretowym, gdzie odegrała rolę typowej angielskiej ulicy z końca dziewiętnastego wieku.
-
Zielona Góra – Pozostałości murów obronnych
Mury obronne, a raczej to co po nich pozostało, można obecnie podzielić na trzy fragmenty, choć przyznać trzeba, że o jednym z nich często nie wiedzą chyba nawet sami mieszkańcy miasta. Ponieważ Zielona Góra nigdy nie była grodem o jakimś wielkim znaczeniu strategicznym, więc także tutejsze umocnienia nigdy nie należały do najbardziej spektakularnych. Zresztą w publikacjach można znaleźć informacje, że miasto właściwie było otwarte, a mury obronne nigdy nie miały okazji sprawdzić się w praktyce. Mury obronne otoczone były fosą wypełnioną wodami Złotej Łączy. Dziś po fosie nie ma już śladu, a jedyną pamiątką po niej do niedawna była niespecjalnie urodziwa podłużna fontanna przed budynkiem filharmonii. Na szczęście fontanny dziś…
-
Zielona Góra – ul. Stefana Żeromskiego
Ulica Stefana Żeromskiego jest przedłużeniem Starego Rynku, prowadzącym w kierunku północno-wschodnim, czyli najprościej rzecz ujmując łączy centrum miasta z najbardziej prestiżową ulicą Zielonej Góry końca XIX wieku. Z tego też okresu pochodzą kamienice, które możemy tutaj zobaczyć. Ulica Żeromskiego częściowo wychodzi poza obręb dawnych murów obronnych, a jako pamiątkę po nich mamy fragment bruku oraz zarys Bramy Dolnej. Przechodząc tunelem pod kamienicą nr 18 wchodzimy na podwórze o nieco obniżonym terenie, który według części badaczy może być swego rodzaju pozostałością po zasypanej fosie.
-
Zielona Góra – Al. Niepodległości
Obecna al. Niepodległości, powstała w związku z doprowadzeniem do Zielonej Góry torów kolejowych i wybudowaniem dworca. Stąd pierwotnie ulica nosiła nazwę Bahnhofstraße, czyli przekładając na język polski – Dworcowa. Wcześniej, jak można przeczytać w różnych opracowaniach, była to piaszczysta dróżka, ale od 1871 roku została wytyczona droga, która z czasem stała się najbardziej prestiżową ulicą miasta końca XIX wieku. Na wyznaczonych parcelach co bogatsi mieszkańcy ówczesnego Grünbergu budowali swoje wille lub kamienice. Po wojnie pojawił się pomysł, aby budowle, które nie pasowały do nowego ustroju, wyburzyć. Na szczęście ktoś mądry zaproponował stworzenie równoległej (konkurencyjnej), ulicy, mającej przyćmić tę oznakę przedwojennej nierówności i w ten sposób powstała jedna z głównych arterii…
-
Zielona Góra – Ratusz
Centralna budowla Starego Rynku swój wygląd zawdzięcza wielu wydarzeniom, wśród których nie brakowało pożarów kilkakrotnie niszczących miasto. Dzisiejszy kształt, to wynik dobudowywania kolejnych elementów do pierwotnego XV-wiecznego ratusza, przy czym skrzydła północne oraz południowe po usunięciu części tych dobudówek uformowane zostały w połowie XIX wieku, a dodatkowo skrzydło północne podwyższono o trzecią kondygnację w roku 1919. Zmianom ulegała także wieża mierząca dziś 54 m, czyli ponad dwukrotnie więcej niż pierwotna wersja. Jako ciekawostkę można potraktować wymianę części jej murów w 1801 roku bez demontażu hełmu, dzięki czemu tenże hełm jest dziś nieco przechylony. Otynkowano wtedy także budynek, a zielony tynk przetrwał aż 188 lat. Dziś w ratuszu znajdują się Urząd…
-
Zielona Góra – Stary Rynek
Stary Rynek, to centralna część miasta, której głównym elementem jest oczywiście ratusz. Plac został wytyczony jeszcze w średniowieczu, ale dzisiejsza zabudowa, w związku z licznymi pożarami, jest dużo młodsza. Najstarsze kamienice znajdujące się we wschodnim skrzydle rynku pochodzą XVIII wieku. Skrzydło zachodnie jest młodsze (pochodzi z przełomu XIX oraz XX wieku), ale kamienice znajdujące się w tej części są bardziej bogato zdobione. Na szczególną uwagę zasługuje budynek z numerem 24. W późniejszym okresie plac został ograniczony od północnej strony przez budynku zajmowane dziś przez bank PKO BP.
-
Otyń – Ratusz
Ratusz jest centralnym obiektem otyńskiego rynku. Dzisiejszy, zaprojektowany na planie kwadratu, budynek pochodzi z 1844 roku i jest kolejną, późnoklasycystyczną, wersją tego typu budowli. Wszystkie wcześniejsze zostały strawione przez pożary, które wielokrotnie niszczyły miasto. Przejeżdżając główną ulicą Otynia mijamy ratusz od strony głównego wejścia. Budynek jest odnowiony i wraz z otaczającymi go kamieniczkami, drzewami oraz fontanną prezentuje się całkiem ciekawie. Na placu znajdują się ławki, a wokół niego znajduje się parking. Nad głównym wejściem umieszczony został herb.
-
Kożuchów – Zamek (Klasztor Karmelitów)
Jest to jeden z niewielu tego typu obiektów w regionie, które ostały się w całości, a do tego jest obecnie użytkowany. Zamek powstał w połowie XIV w. jako budowla na planie kwadratu, oddzielona od miasta fosą. W późniejszym okresie dobudowano mury oraz basteje, które zostały rozebrane w II połowie XIX wieku. Tę rycerską rezydencję w XVII w. przejęli Karmelici i przebudowali zamek, dostosowując go do swoich potrzeb. Po kasacie zakonu obiekt zamieniono na zbrojownię. W latach 70-tych XX wieku zamek przeznaczono na bibliotekę oraz dom kultury, które to funkcje pełni do dziś. Jeszcze do niedawna z zewnątrz obiekt nie prezentwał się zbyt okazale, a na dodatek nie zachowało się właściwie…
-
Siedlisko – Zamek Schönaichów
Zamek w Siedlisku był najpiękniejszą rezydencją w regionie. Budowa zespołu zamkowego rozpoczęła się w 1597 roku, a bazą tych działań był dom Rechenbergów, do którego dobudowano skrzydła północne oraz wschodnie, a także budynek bramny (1610-14) i kaplicę kalwińską (1615-18). Dwa pozostałe skrzydła powstały na początku XVIII wieku. W 1945 roku zamek został splądrowany i spalony przez Armię Radziecką. Ocalały jedynie budynek bramny i kaplica. Obecnie jest to własność prywatna, jednak właściciele pozwalają zwiedzać ruiny. Zamek w całości można niestety zobaczyć tylko na makietach, które znajdują się w Muzeum Miejskim w Nowej Soli oraz w samym Siedlisku. Kaplica We wnętrzu zachowała się renesansowa ambona oraz bogato zdobione dwukondygnacyjne empory,
-
Nowa Sól – Most podnoszony
Most wygląda trochę niepozornie jako niezbyt okazała przeprawa przez kanał portowy, a jednak stanowi unikalny w skali europejskiej przykład zabytku techniki. Jak wiele tutejszych konstrukcji mostowych, tak i ten powstał w przedwojennych zielonogórskich zakładach Beuchelta w 1927 roku, jako odpowiedź na rozwój Nowej Soli i możliwość przyjmowania odrzańskich jednostek pływających. Na czym polega wyjątkowość tej konstrukcji? Otóż część drogowa jest podnoszona przy pomocy lin, aktualnie napędzanych elektrycznie (pierwotnie był to napęd ręczny), co umożliwiało przepłynięcie jednostek do miejscowego portu. Most został wyremontowany w 1993 roku i od tego momentu jego stan techniczny jest bardzo dobry. W ramach konserwacji most jest podnoszony, jednak informacja nie jest powszechnie ogłaszana. Szczegółów można dowiedzieć…