-
Babimost – Dawna synagoga
Znajdująca się przy pl. Powstańców Wlkp. 11 dawna synagoga, której mury pozostały do dziś, powstała około 1880 roku, w wyniku przebudowy wcześniejszej bożnicy. Pierwotnie zawierała tylko część środkową, przykrytą dachem dwuspadowym, a części boczne zostały dobudowane w czasach PRL. Dlaczego nie została zburzona podczas Nocy Kryształowej w 1938 roku, choć Babimost znajdował się w wtedy w granicach Niemiec? Otóż, jak dowiedziałem się z portalu sztetl.org.pl, synagoga służyła miejscowej gminie żydowskiej tylko do 1927 roku, kiedy to została sprzedana ewangelikom, z przeznaczeniem na cele sakralne. Po drugiej wojnie w budynku dawnej synagogi przez wiele lat mieścił się dom kultury, a następnie obiekt miał przeznaczenie handlowe.
-
Borów Wielki – Dwór
Dwór w obecnym kształcie (jako piętrowy budynek z mansardowym dachem) jest pozostałością po przebudowie z końca XIX wieku (pierwsza budowla stanęła w tym miejscu prawdopodobnie ok. 300 lat wcześniej). Po II wojnie światowej, jak wiele podobnych obiektów, został przejęty przez miejscowy PGR i zamieniony na magazyn. Dziś stanowi własność prywatną i jest niestety w opłakanym stanie. Obok dworu znajduje się staw oraz park. W latach swojej świetności całość prezentowała się zapewne bardzo korzystnie. Budynek stoi w pewnej odległości od drogi nr 293 prowadzącej do Nowego Miasteczka (na oko to ok. 150 m), blisko zjazdu z drogi nr 297.
-
Borów Wielki – Pałac
Pałac zbudowany około 1800 roku znajduje się obok kościoła – oba obiekty oddziela mur otaczający świątynię. Sporych rozmiarów budowla jest obecnie w rękach prywatnych, jednak jej stan jest daleki od zadowalającego. Obecny właściciel przeprowadza remont, czego widocznym efektem jest nowy dach. Do pierwotnej bryły w drugiej połowie XIX wieku dobudowano kaplicę (widoczną od strony ulicy) i werandę, a także założono park. Po wojnie w dawnym pałacu działał m.in. PGR oraz Ośrodek Szkolenia Traktorzystów, więc zabytkowe wyposażenie niestety nie zachowało się. Poniższe zdjęcia zostały wykonane na przestrzeni niemal siedmiu lat (luty 2014 – październik 2020). Niestety, niewiele dzieje się przy pałacu. Dobrze, że zrobiony jest dach zabezpieczający budynek przed całkowitą ruiną.…
-
Borów Wielki – Kościół św. Wawrzyńca
Kościół znajduje się w centrum wsi, przy drodze prowadzącej na Borów Polski. Zawiera elementy pierwotnej budowli, pochodzącej z XIII wieku – prostokątny układ murów, portal oraz ostrołukowe okno na wschodniej ścianie. W późniejszym okresie dobudowane zostały wieża, zakrystia oraz kaplica wzniesiona ku pamięci władających wsią rodów. Na zewnątrz kaplicy znajdują się tablice epitafijne oraz kartusze herbowe. W 2015 roku kościół został odnowiony. W mury kościoła zostały wstawione dwa krzyże pokutne, odkryte podczas remontu elewacji świątyni w 2009 roku, a następnie wyeksponowane. Na krzyżu znajdującym się na ścianie północnej (niewidocznej z drogi) zachowało się wyryte narzędzie zbrodni. Przed kościołem, na ziemi, oglądać można epitafia.
-
Borów Polski – Ruiny zamku
Jadąc do Borowa Polskiego od strony Nowego Miasteczka już z daleka widać ruiny. Po wjechaniu do wioski należy minąć kościół i za chwilę mamy przed sobą pozostałości gotycko-renesansowego zamku. Stoją na terenie niczyim, więc teoretycznie można tam podejść. Teoretycznie, bo trzeba przebić się przez gąszcz roślinności. Najlepsza do tego jest chyba zima, oczywiście bezśnieżna. Pamiętać trzeba także, że nie ma możliwości zaparkowania samochodu, bo droga jest bardzo wąska. W murze jest dziura, która daje dostęp do wnętrza, aczkolwiek na ścianie znajduje się tabliczka zakazująca wstępu. Można jeszcze podejść pod górę i znaleźć się na wysokości pierwszego piętra. Sam zamek ma kształt prostokąta i jest raczej średniowieczną ciekawostką, którą jednak warto…
-
Borów Polski – Kościół św. Klemena
Kościółek stoi na wzgórzu przy drodze. Wygląda tajemniczo i musi robić wrażenie, gdy okolicę spowija mgła. Aby dostać się przed tę świątynię należy wjechać do wioski, skręcić w pierwszą dróżkę w lewo, a następnie podejść jeszcze kilkadziesiąt metrów pod górę. Przed nami pojawia się brama, za którą znajduje się pochodzący z początku XV wieku gotycki kościół, zbudowany z kamienia polnego. Teren otoczony jest fragmentami muru. Wokół świątyni niegdyś znajdował się cmentarz, z którego pozostało kilka nagrobków. Do kościoła przybudowane są pochodzące z późniejszego okresu wieża oraz kruchta. Od strony północnej (blisko bramy) znajdują się pozostałości barokowej kaplicy św. Anny. W Muzeum Ziemi Lubuskiej, w dziale Sztuka sakralna Śląska Lubuskiego, zobaczyć…