Powiat nowosolski
Nowa Sól | Gmina Bytom Odrzański | Gmina Kolsko | |||
Gmina Kożuchów | Gmina Nowe Miasteczko | Gmina Nowa Sól | |||
Gmina Otyń | Gmina Siedlisko | ||||
|
Wybrane zabytki i atrakcje
-
Bytom Odrzański - Ratusz i rynek
Bytomski rynek różni się od innych tego typu miejsc w regionie. Przede wszystkim plac w środku jest pusty, bo ratusz jest jednym z elementów północno-zachodniego skrzydła. Poza tym mamy tu renesansowe budynki, spośród których wyróżniają się Hotel pod Złotym Lwem oraz oczywiście ratusz. Ratusz powstał na początku XVII wieku, jednak został zniszczony w wyniku pożaru, a następnie odbudowany w 1697 roku. Z pierwotnej budowli zachowała się część murów oraz efektowny portal. Innym z charakterystycznych elementów jest herb miasta znajdujący się na ścianie szczytowej. W 2021 roku, wracając z weekendowego wyjazdu przyjechaliśmy z Żoną do Bytomia Odrzańskiego i przespacerowaliśmy się po przedpołudniowym, opustoszałym rynku. Tutejsze kolorowe kamieniczki są ładnie odnowione, dzięki…
-
Kożuchów - Lapidarium rzeźby nagrobnej
Przy ul. 1 Maja (droga wyjazdowa nr 296 w kierunku Żagania), naprzeciw kościoła św. Ducha stoi sobie niby zwyczajny otynkowany na szaro mur z ewidentnie zabytkową bramą z częściowo oryginalnymi okuciami. Na co dzień brama jest zamknięta, więc sporo osób mija po prostu ten teren. Obawiam się, że niemała część mieszkańców Kożuchowa nie wie co znajduje się za murem i niespecjalnie ich to interesuje. Wejście wymaga umówienia się z przewodnikiem w Centrum Kultury „Zamek”. Przyznam, że kiedy po raz pierwszy otworzyła się przede mną ta brama, to prawie mnie zamurowało, bo spodziewałem się kilku ścian z płytami nagrobnymi, a wszedłem na teren bardzo starego ewangelickiego cmentarza. Wkroczyłem w zupełnie inny…
-
Kożuchów - Mury obronne
Przejeżdżając przez Kożuchów nie da się nie zauważyć najlepiej w regionie zachowanych obwarowań. Mury budowane z kamienia polnego powstały pod koniec XIII wieku. Dziś jeszcze można oglądać siedem czatowni (pierwotnie było ich dwanaście), basztę Bramy Krośnieńskiej (żadna z trzech bram nie przetrwała) oraz fosę, w której odbywają się turnieje rycerskie. System obronny wzmocniono w XV i XVI wieku budując drugi pierścień murów z bastejami.
-
Kożuchów - Zamek (Klasztor Karmelitów)
Kożuchowski zamek jest jednym z niewielu tego typu obiektów w regionie, który ostał się w całości do dzisiejszych czasów. Na szczęście jest on cały czas użytkowany i remontowany, dzięki czemu zachowuje swój kształt. Zamek powstał w połowie XIV w. jako budowla na planie kwadratu, oddzielona od miasta fosą. W późniejszym okresie dobudowano mury oraz basteje, które zostały rozebrane w II połowie XIX wieku. Wcześniejszą rycerską rezydencję w XVII w. przejęli Karmelici i przebudowali zamek, dostosowując go na potrzeby klasztoru. Po kasacie zakonu obiekt zamieniono na zbrojownię. W latach 70-tych XX wieku zamek przeznaczono na bibliotekę oraz dom kultury, które to funkcje pełni do dziś. Przez długi czas obiekt pokryty szarym…
-
Nowa Sól - Magazyny solne
Magazyny solne są pozostałością po historii miasta. Dwa z nich wpisane są na obecnie na listę zabytków. Najstarszy, pochodzący z II poł. XVIII wieku, późnobarokowy magazyn znajduje się przy pl. Solnym, czyli dawnej drodze na Modrzycę i Otyń, natomiast młodsze, pochodzące z 1774 roku budynki znajdują się w okolicach portu przy zbiegu ulic Wróblewskiego oraz Garbarskiej. Przy ul. Garbarskiej znajduje się dawny młyn wodny służący także do przechowywania soli. Warto zaznaczyć, że w piętrowym budynku przy ul. Wróblewskiego 3, który potem pełnił funkcję magazynu zbożowego, zachowało się drewniane urządzenie dźwigowe z końca XVIII wieku.
-
Nowa Sól - Most podnoszony
Most wygląda trochę niepozornie jako niezbyt okazała przeprawa przez kanał portowy, a jednak stanowi unikalny w skali europejskiej przykład zabytku techniki. Jak wiele tutejszych konstrukcji mostowych, tak i ten powstał w przedwojennych zielonogórskich zakładach Beuchelta w 1927 roku, jako odpowiedź na rozwój Nowej Soli i możliwość przyjmowania odrzańskich jednostek pływających. Na czym polega wyjątkowość tej konstrukcji? Otóż część drogowa jest podnoszona przy pomocy lin, aktualnie napędzanych elektrycznie (pierwotnie był to napęd ręczny), co umożliwiało przepłynięcie jednostek do miejscowego portu. Most został wyremontowany w 1993 roku i od tego momentu jego stan techniczny jest bardzo dobry. W ramach konserwacji most jest podnoszony, jednak informacja nie jest powszechnie ogłaszana. Szczegółów można dowiedzieć…
-
Otyń - Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
Świątynia w Otyniu powstała w pierwszej połowie XIV w. i na bazie tych murów zaprojektowano nowy kościół w latach 1585-87 (wieżę dobudowano po niemal 90 latach). Jego kształt był podobny do obecnej budowli, jednak budynek, podobnie jak całe miasto, spłonął w 1702 roku. Korpus odbudowano po dwóch latach, a wieżę w 1781 roku. Ten kościół przetrwał do dziś, jednak 8 oraz 9 sierpnia 2012 roku zawaliła się wieża. Kościół jest Sanktuarium Matki Bożej Królowej Pokoju ze względu na drewnianą XV-wieczną figurkę Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Figurkę w czasie potopu szwedzkiego Jezuici przenieśli z Klenicy do kaplicy zamkowej.
-
Siedlisko - Zamek Schönaichów
Zamek w Siedlisku był najpiękniejszą i jednocześnie największą rezydencją w regionie. Budowa zespołu zamkowego rozpoczęła się w 1597 roku, a bazą tych działań był istniejący wówczas dom Rechenbergów, do którego dobudowano skrzydła północne oraz wschodnie, a także budynek bramny (1610-14) i kaplicę kalwińską (1615-18). Dwa pozostałe skrzydła powstały na początku XVIII wieku. W 1945 roku zamek został splądrowany i spalony przez Armię Radziecką. Ocalały jedynie budynek bramny i kaplica. Obecnie jest to własność prywatna, jednak właściciele pozwolili zwiedzać ruiny. Zamek w całości, czyli w przedwojennej wersji, można zobaczyć już tylko na makietach, które znajdują się w Muzeum Miejskim w Nowej Soli oraz w samym Siedlisku. Kaplica We wnętrzu zachowała się…
-
Stany - Most
Most kolejowy na trasie Wolsztyn – Nowa Sól powstał 1905 roku w fabryce Georga Beuchelta w ówczesnym Grünbergu. Ma 642 metry długości, co sprawia, że jest jednym z najdłuższych metalowych mostów kolejowych w Europie z najdłuższym przęsłem nurtowym o długości 100,01 m. Charakterystycznym elementem są strażnice, które pierwotnie znajdowały się na obu brzegach. Obecnie dwie strażnice pozostały od strony Otynia. Most działał zgodnie ze swoim przeznaczeniem do 1945 r., kiedy to przęsło nurtowe zostało wysadzone przez cofające się wojska niemieckie. Przywrócony został do użytku w 1955 roki i działał do 1997 roku. W czasie wielkiej powodzi uszkodzone zostały tory kolejowe koło Bobrownik, co spowodowało, że linia została ostatecznie zamknięta. Przez…
-
Studzieniec - Dwór
Przejeżdżając przez Studzieniec od strony Zielonej Góry, jakieś 350 metrów po minięciu zjazdu na Lubieszów po prawej stronie pojawia się coś w rodzaju niewielkiego mostu. To jest wjazd do dawnego dworu wybudowanego w 1786 roku. Dziś ten niewątpliwie piękny budynek jest niestety kompletną ruiną, choć przetrwał II wojnę światową i był użytkowany do końca lat 60-tych. Jego pozostałości wciąż przeglądają się w fosie, co nadaje całości bardzo malowniczy charakter. Wokół znajdują się jeszcze budynki gospodarcze należące do dawnego dworu. Park powoduje, że latem budynku zupełnie nie widać z drogi.
-
Tarnów Bycki - Trakt Pruski
Trakt Pruski jest dawną drogą prowadzącą z kierunku zachodniego do zamku rodziny Schönaich w dzisiejszym Siedlisku. Trakt znalazłem przypadkiem, szukając jakiegoś miejsca na spacer z żoną. Niby jest to jedna z wielu dróg prowadzących przez pola i las, ale w tym przypadku niewątpliwego uroku dodają obsadzone po obu strony traktu dęby oraz liczne malownicze oczka wodne. Trasa ma ok. 2 km długości, więc spokojnie można ją pokonywać pieszo lub rowerem. W sieci znalazłem informację, że trakt powstał na początku XIX wieku, więc prosto licząc dęby mają już ponad 200 lat. Po dojściu do Odry widoczny jest cel traktu, czyli znajdujący się na drugim brzegu zamek Carolath, a dokładniej rzecz ujmując…