Żary – Kościół rektoralny (garnizonowy) pw. Krzyża Świętego

W zachodniej części dawnego miasta znajdującego się w obrębie murów obronnych zlokalizowany jest biały kościół z wąską wieżą zakończoną wysokim hełmem. Jest to świątynia powstała na bazie dawnego kościoła zakonu franciszkanów, który działał w mieście od 1274 roku do 1549 roku, kiedy to spłonęły kościół oraz klasztor spłonęły, przy czym ruiny kościoła pozostawiono, a na miejscu klasztoru powstały nowe budynki. Jedyną pozostałością po franciszkanach, oprócz elementów kościoła, jest budynek dawnej słodowni.

Kościół czekał na odbudowanie niemal 180 lat. Z pierwotnej budowli pozostały jedynie elementy w północnej jego części.

Ciekawostką jest głowa konia umieszczona tam przez pewnego piekarza, którego córka uciekała przed narowistym koniem napuszczonym na nią przez odrzuconego adoratora. Dziewczyna uciekając wbiegła na wieżę i słyszą wciąż biegnącego za nią konia zauważyła małe okienko, przez które chciała wyskoczyć. Szczęśliwie jej suknia zaczepiła się o mur i stopniowo rozdzierając się pozwoliła dziewczynie znaleźć się bezpiecznie na dole. Goniący ją koń wystawił głowę przez okno i nie mógł jej z powrotem schować, przez co musiał zostać zabity i w częściach wyniesiony z wieży.