Lubsko (Sommerfeld)
Lubsko jest niespełna 14-tysięcznym miasteczkiem położonym obok drogi nr 289, 27 km od przejścia granicznego w Zasiekach. Od czasu wyłączenia linii kolejowej dla transportu pasażerskiego leży nieco na uboczu. Jest to jedno z tych miasteczek, które bardzo mocno odczuło czas polskich przemian, gdy zamknięte zostały największe zakłady.
Gdyby ktoś jechał wspomnianą drogą nr 289, warto zjechać z nowej obwodnicy i odwiedzić tą ciekawą miejscowość z charakterystycznym placem, na którym stoją niemalże złączone renesansowy ratusz i gotycki kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Całość wraz z otaczającymi plac kamieniczkami jest bardzo ciekawym miejscem.
Już sam plac jest dowodem na to jak starą miejscowością jest Lubsko – prawa miejskie potwierdzono już w 1283 roku i już wtedy było rozwiniętym ośrodkiem. Ciekawostką jest fakt, że po II wojnie światowej, gdy znalazło się w granicach Polski, pierwotnie nosiło nazwę Zemsz.
-
Baszta Pachołków Miejskich
Zlokalizowana przy ul. Mikołaja Kopernika baszta jest ostatnią pozostałością po systemie umocnień miejskich. Jest to część dawnej Bramy Żarskiej. Sama baszta została zbudowana w XV wieku i jest to najstarszy lubski zabytek, który zachował się bez zmian. Baszta jest zbudowana na planie koła, ma siedem kondygnacji i możliwe jest jej zwiedzanie. Nazwa pochodzi prawdopodobnie z XIX wieku, kiedy to przeniesiono tu więzienie. Mury obronne w Lubsku zaczęły powstawać w XIV wieku na miejscu umocnień ziemno-drewnianych. Ich elementami były dwie bramy: Gubińska oraz Żarska. Mury przestały spełniać swoją rolę jeszcze w I połowie XVII wieku i były systematycznie rozbierane, a fosa zasypywana. W okresie międzywojennym baszta pojawiły się pomysły rozebrania baszty…
-
Kościół Nawiedzenia NMP
Już na pierwszy rzut widać, że stojący na centralnym placu miasta (obok ratusza) kościół jest bardzo stary. I tak jest w rzeczywistości, bo został zbudowany prawdopodobnie w II połowie XIII wieku. Z zewnątrz można wyróżnić elementy późnoromańskie (portal w przyziemiu wieży oraz spora część południowej ściany), gotyckie (przede wszystkim wysoki szczyt ozdobiony blendami oraz sterczynami) oraz renesansowe (attyki zdobiące wieżę). Gotyckie elementy pojawiły się po pożarze z 1496 roku, który całkowicie zniszczył ówczesny ratusz. Wieża pochodzi z końca XVI wieku. Kościół od 1535 roku przez ponad 400 lat należał do protestantów. We wnętrzu zachowały się elementy renesansowego wyposażenia: chrzcielnica z 1565 roku, a także dwadzieścia lata młodsze ołtarz główny oraz…
-
Ratusz
Renesansowy ratusz stoi w centralnym punkcie miasta, obok gotyckiego kościoła Nawiedzenia NMP. Ten najważniejszy niegdyś świecki budynek w mieście powstał w latach 1580-1582, prawdopodobnie w okolicach miejsca, gdzie stał jego gotycki poprzednik. Niby jest to zwyczajny piętrowy „domek” na planie prostokąta z wysokim dwuspadowym dachem, ale renesansowe szczyty oraz facjaty z kontrastującymi kolorystycznie gzymsami, szczególnie po remoncie z 2009 roku, nadają charakteru zdecydowanej ponadprzeciętności. Wejście główne zdobi kamienny portal, nad którym znajduje się herb miasta. Swego rodzaju ciekawostką jest fakt, że renesansowe cechy zostały przywrócone podczas powojennego remontu w latach 60-tych, kiedy to zrezygnowano z neobarokowego wyglądu. Trochę szkoda, że nie ma szans na to, żeby plac wokół ratusz był…
-
Zabudowa miejska
Ogromna większość zabytkowej zabudowy, którą zobaczyć w centrum Lubska pochodzi z przełomu XIX i XX wieku. Ciężko mówić tutaj o starówce w tradycyjnym pojęciu, bo tak naprawdę w przypadku Lubska są to przede wszystkim ulice: pl. Wolności, Kopernika, Śródmiejska (wokół placu z ratuszem i starym kościołem, okolice Baszty Pachołków Miejskich, dojście do zamku). Nie znajdziemy tej zabudowy w przewodnikach, ale warto przejść się i zobaczyć kamienice zdobione ciekawymi detalami architektonicznymi. Ulica Śródmiejska została wyłączona z ruchu samochodowego, dzięki czemu jest dam deptak z ławkami.
-
Zamek Kottwitzów
Zamek mieści się na północno-zachodnich obrzeżach najstarszej części miasta. Tak na dobrą sprawę przejeżdżając przez centrum Lubska można go nie zauważyć, choć jest całkiem spora budowla. Losy zamku zapisane w dokumentach zaczynają się dopiero w 1588 roku, kiedy to został nabyty przez rodzinę von Kottwitz. Przypuszcza się, że wybudowana przez Kottwitzów rezydencja stanęła na miejscu starszej budowli, o której jednak nie przetrwały żadne informacje. Najlepiej widoczną częścią jest oczywiście renesansowy budynek bramny. Wieża w dzisiejszych kształcie pochodzi z czasów baroku, gdy zamek przebudowali kolejni właściciele – rodzina von Bredow. Po II wojnie światowej w zamku mieścił się szpital wojsk radzieckich, potem dom dziecka. Aktualnie znajduje się tutaj Dom Pomoce Społecznej.
